حسین مرزبان - استادیار بخش اقتصاد، دانشگاه شیراز
لیلا کریمی - دانشجوی دکترای علوم اقتصادی، دانشگاه شیراز

هدف اصلی این مقاله بررسی شاخصهای بازدهی نسبت به مقیاس و صرفه های ناشی از مقیاس که دلیلی بر وجود انحصار طبیعی است و همچنین بررسی وضعیت تغییرات تکنولوژیکی و نرخ رشد بهره وری عوامل تولید در شرکت آب و فاضلاب شیراز بود. به این منظور از فرم تابع هزینه ترانس لاگ برای برآورد تابع هزینه فرایند عرضه آب در این شرکت استفاده شد. چارچوب تجزیه و تحلیل بر مبنای روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تکراری بود. برای براورد پارامترهای تابع هزینه از داده های سری زمانی فصلی طی دوره زمانی ١٣٧٨ تا ١٣٨٥ استفاده شد. در این شرکت از چهار عامل تولید: نیروی کار، سرمایه، مواد اولیه و سایر خدمات در فرایند تولید بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از وجود بازدهی کاهنده نسبت به مقیاس و عدم صرفه جویی ناشی از مقیاس بود که وجود انحصار طبیعی در این شرکت را رد می نمود. شاخص پیشرفت تکنولوژی حاکی از کاهش هزینه ها در نتیجه پیشرفت تکنولوژی و محاسبه شاخص رشد بهره وری نیز نشان دهنده وجود رشد بهره وری در طول دوره مورد مطالعه بود.

انحصار طبیعی، عرضه آب، تابع هزینه ترانس لاگ، بازدهی نسبت به مقیاس، رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تکراری، آب و فاضلاب شیراز