احمدرضا روشن - عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

مهم ترین اهداف دانشگاه ها ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی به جامعه است. همچنین وظیفه افزودن بر سرمایه های انسانی هر جامعه ای را دانشگاه ها به عهده دارند. بدیهی است چنانچه دانشگاه ها از اعتبارات مالی کافی برای تحقق اهداف خود برخوردار نباشند در انجام وظایف خود با مشکل مواجه می شوند و نمی توانند به طور صحیح در جهت چرخه توسعه اقتصادی کشور عمل کنند. لذا تامین اعتبارات مالی مکفی یکی از مهم ترین چالش های پیش روی دانشگاه هاست. در نیمه دوم قرن بیستم، از امواج خروشان اولیه تامین منابع دولتی برای بخش آموزش عالی کاسته شد، دولت های بیشتر کشورها هم از حمایتشان از این بخش کاسته اند و هم بر خواسته های خود از آن افزوده اند. دولت ها موسسات آموزش عالی را برای پاسخگویی و انعطاف بیشتر در برابر نیازهای رو به تحول اقتصادی و اجتماعی و نیز توجه به فعالیت های خودشان تحت فشار فزاینده ای قرار داده اند. این وضعیت، اعمال ساختارهای مدیریتی و شیوه های تامین مالی و تخصیص دقیق تری را در موسسات آموزش عالی اجتناب ناپذیر ساخته است. در این مقاله موضوع تامین مالی دانشگاه ها از طریق ارسال پرسشنامه و گردآوری نظر روسای دانشگاه ها و نیز مصاحبه حضوری با صاحب نظران بررسی شده است که طی آن راهکارهای متعددی برای افزایش استقلال مالی و کسب درآمد اختصاصی دانشگاه ها به دست آمد. از جمله به این موارد می توان اشاره کرد: واگذاری بخشی از اختیارات هیات امنا به روسای دانشگاه ها، تبیین دقیق بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه و تعیین حوزه مسئولیت ارگاه های مختلف، تعیین قیمت تمام شده خدمات آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها توسط خود آنان، انتخاب حداقل یک نفر از اعضای هیات امنای دانشگاه ها از میان مدیران بخش صنعت، تشویق دانشگاه هایی که درآمد اختصاصی بیشتری کسب می کنند، برگزاری کارگاه های آموزشی اقتصاد آموزش عالی و تخصیص بهینه بودجه برای روسای دانشگاه ها و ...

تامین مالی دانشگاه ها، روسای دانشگاه ها، روش های کسب درآمد در آموزش عالی، بودجه آموزش عالی، درآمد اختصاصی دانشگاه ها