ذبیح اله یوسفی - دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران
سید مجتبی حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط

سابقه و هدف : خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مراکز دفن زباله ، یکی از مشکلات اساسی کشور است این موضوع به ویژه دراستان های شمالی و برخی مراکز بزرگ جمعیتی ابعاد گسترده و پیچیده ای پیداکرده است این در حالی است که اصول و معیارهای مهندسی وزیست محیطی در مورد دفن پسماندها در بسیاری ازمحل های دفن رعایت نمی شود و روش دفن، اغلب به صورت غیر اصولی و غیر بهداشتی است یکی از این مخاطرات درجایگاههای دفن زباله، نشت و نفوذ شیرابه است که علاوه بر آلودگی شدید میکروبی، با ورود سموم دفع آفات، کودهای شیمیایی درکشاورزی ، فلزات سنگین مثل جیوه، کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک، وارد منابع آبی می شود که خطرات آلودگی منابع آبی و خاکی را خواهد داشت. روش تحقیق : این مطالعه بر روی سایت شرقی زباله استان گلستان و با هدف تعیین وضعیت جایگاه محل دفن زباله براساس شاخص های اقلیمی و هیدروژئولوژی انجام گردید. در این تحقیق براساس شاخص های اقلیمی، هدایت هیدرولیکی ، عمق آب زیرزمینی، جنس خاک منطقه (شاخص الکنو) محل دفن زباله مورد بررسی دقیق علمی قرار گرفت. نتایج : نتایج نشان داد در سال 1389 در سایت شرقی زباله استان گلستان 34628 تن زباله دفن شده است. مطالعه نشان داد متوسطبارندگی سالیانه منطقه 525/5 میلی متر، متوسط فاصله کف محل دفن زباله از سطح آبهای زیرزمینی 14/66 مترو جنس خاک ازنوع لوم رسی است. مقایسه این اعداد با شاخص الکنو نشان داد محل دفن زباله براساس معیارهای شاخص قابل قبول می باشد. نتیجه گیری و بحث: اگر چه این شاخص به تنهایی نمی تواد به عنوان یک برنامه ریزی نهایی درارزیابی اماکن دفن مورد استفاده قرار گیرد ولی با رعایت ایتمهای این شاخص می توان از آلودگی زیست محیطی بخصوص آلودگی آبهای زیرزمینی جلوگیری نمود.

محل دفن، زباله ، الکنو، گلستان