محمدمهدی گودرزی سروش - عضو هیئت علمی و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
محمد الوندی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

موضوع کمیت و کیفیت تجلی هویت اسلامی در معماری دوران اسلامی از مباحثی است که پیرامون آن افتراق نظر زیادی میان اندیشه مندان وجود دارد. برخی به بازتاب حداکثری محتوای اسلامی در معماری پایدار این دوره اعتقاد دارند. در مقابل برخی دیگر انعکاس حداقلی هویت اسلامی و نفی وجود هر نوع رابطه بین محتوای دین و این آثار بیان می کنند. در این مقاله نظریه سومی در این خصوص ارائه می گردد که اساس آن، اعتقاد به تجلی نسبی محتوا و هویت اسلامی و نفی وجود هر نوع رابطه بین محتوای دین و این آثار را بیان می کنند. در این مقاله نظریه سومی در این خصوص ارائه می گردد که اساس آن، اعتقاد به تجلی نسبی محتوا و هویت اسلامی در صورت و کالبد معماری دوره اسلامی به عنوان اصلی منطقی است. مقاله، این اصل بنیادی را مطرح می نماید که اسلام بعنوان مکتبی فکری و اعتقادی، حقایقی مفهومی را در حوزه هنر مطرح کرده که در ایده ها و ایده آل های هنرمندان در هزاران پدیده به صورت نسبی تجلی نمایند. در این مقاله، ضمن اتخاذ رویکردی تاریخی - تفسیری، با بهره گیری توامان از روش استدلالی - منطقی بر پایه متون مستند دینی به اثبات این مدعا خواهیم پرداخت. پایه اساسی در اثبات این نظریه، اصل تفکیک گزاره های نظری، عملی و مصادیق در حکمت اسلامی است که تبین خواهد شد.

هویت اسلامی، توسعه پایدار، معماری پایدار