مسعود داوری نژاد مقدم - دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی و عضو هیئت علمی دانشگاه بینالود مشهد
راحله باجلال - دانشجوی کارشناسی مهندسی شهرسازی دانشگاه بینالود مشهد

یکی از مهمترین معضلات شهرها بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری است.بافت های فرسوده به دلیل عدم توجه و از بین رفتن حس تعلق،زمینه لازم برای آسیب های اجتماعی را فراهم آورده اند.بافت های فرسوده نوعی بیماری در ساختار مناطق شهری محسوب می شوند و عوامل زیادی در آنها دخیل اند که از آن میان می توان به عدم پیروی از یک برنامه منسجم،عوامل کالبدی؛عملکردی،زیست محیطی،اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی وغیره اشاره کرد.تأثیر مخرب هریک از عوامل فوق سبب کاهش ارزش های کمی و کیفی محیط زیست در محدوده هایی از شهر می گردد و بانزول ارزش های سکونتی-عملکردی در این قبیل محدوده ها،امر بهسازی ونوسازی متوقف می گردد و باعث فرسودگی و ناکارآمدی بافت ها می شود.بافت های فرسوده اگرچه به خودی خود به عنوان یک معضل شهری مطرح می شوند.اما در حقیقت پتانسیل بالقوه ای می باشند که می توان باشناسایی،برنامه ریزی و اجرای دقیق به یک فرصت خوب تبدیل شوند.همچنین بعلت محدودیت امکانات ومنابع سازمان های مرتبط با امر نوسازی وبهسازی شهری،باید قبل از هرگونه اقدام در رابطه با بافت های فرسوده یک شهر،با استفاده از شاخص ها ومعیارهایی،میزان فرسودگی مناطق مختلف شناسایی وسپس برای هرگونه اقدام و سرمایه گذاری،اولویت بندی شوند.هدف این مقاله معرفی شاخص های شناسایی بافت های فرسوده و عوامل تشدیدکننده آن وهمچنین معرفی اشکال مداخله در این بافت ها به منظور بهسازی و نوسازی است.

بافت های فرسوده شهری،نوسازی،بهسازی،توسعه شهری،بافت های ناکارآمد،مداخله،فرسودگی