مهدی سعیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
الهام شیری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
اسما ذوالفقاری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

در این پژوهش پدیده شهرنشینی از دیدگاه ابن خلدون مورد نقد و بررسی قرار گرفته است همگام با پیدایش شهرها درسرتاسر کره زمین همواره دانشمندانی با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دوران خویش به بررسی و تبیینشرایط جامعهای که در آن زندگی میکرده اند، پرداخته اند. ابن خلدون به عنوان یک دانشمند سده های هفتم و هشتم هجری پدیده شهرنشینی را مورد نقد و بررسی قرارداده است و بر این باور است که جامعه شهرنشینان جامعه ای است کهمردم ساکن در آن به ناز و نعمت، تجمل و خوش گذرانی عادت کرده که در نهایت به فساد اخلاقی و نابودی جامعه می انجامدو در مقابل آن جامعه بادیهنشینان و زندگی بادیه نشینی را میپسندد و میگوید عصبیه به معنای دلاوری، دینداری، اخلاق،پیوندهای خونی، روح آزادی، فطرت پاک و سالم، بزرگواری و بخشندگی، شهامت و بیباکی در جامعه بادیهنشینی به وجودمیآید. در شهر اسلامی با توجه به تعالیم اسلام انسان ها فارغ از شهرنشین یا بایه نشین بودن از همان بدو تولد از فطرت و ذاتی یکسان برخوردارند و همچنین دارای حقوقی یکسان نیز میباشند و سکونت در شهر یا بادیه تعیین کننده اخلاق وشخصیت و ویژگی های انسانی نیست. شرایط نابسامان اجتماعی-سیاسی دوران زندگی ابن خلدون بر اندیشه وی تاثیر گذاربوده و همواره جامعه بادیه را مقدم بر جامعه شهرنشینی میداند

شهرنشینی، ابن خلدون، بادیهنشینی، جامعه، شهر اسلامی