حسین لاری یزدی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
مسعود رفیعی - استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان
مهکامه محمد صالح - دانشجوی کارشناسی ارشد ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد

خشکی از بزرگترین مشکلات کشاورزی است که باعث کاهش تولید محصول می شود. دراین پژوهش اثر خشکی ، فسفر و نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژی گیاه گشنیز( . coriandrum sativum L ) بررسی شد . این تحقیق در طی سال زراعی 89- 1388 در شهرستان خرم آباد به اجرا درآمد . طرح به صورت اپیلت فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد ، فاکتور اصلی تنش خشکی بود که از تغییر در میزان آبیاری اعمال گردید و شامل آبیاری پس از 40 (نرمال) و 80 (تنش) میلیمتر بود . فاکتورهای فرعی شامل نیتروژن در سه سطح شاهد ( عدم مصرف) ، 60 و 90 یکلو گرم در هکتار نیتروژن خالص و فسفر در سه سطح شاهد ( عدم مصرف) ، 50 و 100 یکلوگرم در هکتار بود . سپس از برگ و ساقه و ریشه گیاه گشنیز در مرحله گلدهی نمونه برداری انجام شد و در آزمایشگاه صفات فیزیولوژ کیی شامل : پروتئین ، قندهای محلول ، رنگیزه های های فتوسنتزی کلروفیل ( a + b)، پرولین ارتفاع گیاه و وزن خشک گیاه بررسی شد . و با نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . و نتایج نشان داد که تحت شرایط تنش ، وزن خشک گیاه و ارتفاع گیاه و میزان کلروفیل و پروتئین کاهش یافته اما میزان قندهای محلول و پرولین افزایش یافت که حاکی از عکس العمل، گیاه به تنش وسعی آن در تعدیل تنش است. با افزایش میزان نیتروژن، میزان وزن خشک گیاه، کلروفیل، پرولین، پروتئین و ارتفاع گیاه و قندهای محلول در گیاه افزایش یافت و با افزایش فسفر عکس العملی مشابه نیتروژن داشت ولی تأثیر آن درمیزان کلروفیل کمتربود .

وزن خشک گیاه ، پرولین ، قندهای محلول ، کلروفیل ، پروتئین ارتفاع گیاه ، گشنیز