محمد اقدسی - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
خدایار صادقی - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع

در این مقاله کاربرد ابزار رسم جریان ارزش (VSM) ، در یک محیط تولید بر اساس سفارش مورد بحث قرار می گیرد. این ابزار در یک چاپخانه تجاری که به روش اقدام پژوهی در حال تحقیق بر روی چگونگی پیاده سازی تولید ناب است مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از VSM، شناسایی جریان ارزش در چاپخانه به هدف تحقیق پیرامون زمینه های بهبود و کاهش تلفات در چاپخانه است. در این مقاله پس از مروری بر ادبیات رسم جریان ارزش و محیط های تولید بر اساس سفارش، بر اساس یافته های پژوهشی بدست آمده از بستر تحقیق، به رسم و تحلیل وضعیت فعلی جریان ارزش از طریق اندازه گیری سطح تلفات و تعیین رابطه علت-معلولی ریشه های بروز تلفات اقدام شده و سپس پیشنهادات لازم برای روان سازی جریان مواد و کاهش سطح انبار به عنوان دو نشانه ناب بودن ارائه شده است. از آنجاییکه اندازه گیری سطح تلفات در مسیر بهبود جریان ارزش از اهمیت زیادی برخوردار است، یک سنجه اختصاصی برای چاپخانه های تجاری که به طور روزانه با تعداد زیادی سفارش کم تیراژ و در عین حال مختلف از نظر مشخصات روبرو هستند ابداع شده است.

چاپ تجاری، تولید ناب، رسم جریان ارزش، تلفات نوع 2، سنجه ناکارآمدی کلی دستگاه، تولید بر اساس سفارش