مصطفی رستمی - استادیار و عضو هیات علمی گروه صنایع دستی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران
مهرانه علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، موسسه آموزش عالی مارلیک

سقانفارهای حوزه جغرافیائی تبرستان- به ویژه مازندران- دارای آرایه های متنوعی شامل: نقوش گیاهی، هندسی، حیوانی و ... با مضمون های اسطوره ای، دینی، ... می باشند که یکی از طرح های جالب توجه آن نقش اسطوره ای مار است. از آغاز آفرینش در اکثر تمدن های بدوی، مار از جمله مطرح ترین موجود کیهانی و نماد زمین به حساب می آمده و همواره آفریننده و نگاهبان کیهان بوده و زمان و مکان را پادشاهی می کرده است. ماردر طول این دوران، گاه به سان ایزدی شکوهمند و گاه به نمود اهریمنی پلید دیده می شود. این مقاله می کوشد تا ضمن بررسی نحوه دگردیسی مار و روایت های اساطیری آن، زمینه ها و دلایل حضور این نقش و مصداق های آن را در آرایه های سقانفارها جستجو نماید.

مار، اسطوره، آرایه های معماری، سقانفار، مازندران