فائزه تراب جهرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی، دانشگاه تبریز
هاله قربانی

مقدار لجن فاضلاب در سالهای اخیر افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. این مواد که در نتیجه تصفیه فاضلابهای شهری و صنعتی به وجود می آیند، حاوی مقادیر زیادی مواد آلی هستند. برخی از این مواد قابل استفاده گیاهان است و می توان از آنها به عنوان کود در مزارع کشاورزی استفاده کرد. ولی برخی دیگر از مواد موجود در لجن نه تنها برای گیاهان مفید نیست، بلکه تجمع آن ها در اندامهای گیاهان و ورود آنها به زنجیره غذایی میتواند سلامتی گیاه خواران و انسان را به مخاطره اندازد.بسیاری از محققین کاهش کیفیت و عملکرد محصولات در کاربردهای بالای لجن فاضلاب را به دلیل وجود فلزات سنگین در لجن دانستند. لجن فاضلاب بسته به منبع آن دارای یک سری ویژگیهای مثبت یا منفی برای خاک میباشد که در این مطالعه بهبرخی از این اثرات پرداخته میشود. با توجه به نتایج حاصل از مطالعات مختلف پیشنهاد استفاده از لجن فاضلاب در کشاورزی، نیز مانند سایر تصمیمات زیست محیطی مزایا و معایب خاص خود را دارد. اجرای این تصمیمات نیاز به مدیریت صحیح دارد تا درسایه این مدیریت اثرات مثبت به بالاترین حد ممکن افزایش و اثرات منفی به حداقل مقدار خود کاهش یابد.

فاضلاب صنعتی، فلزات سنگین، کشاورزی، کود