ارزیابی توان اکولوژیک با تأکید بر توسعه اکوتوریسم متمرکز با استفاده از تصمیم گیری چند معیاره به کمک GIS (مطالعه موردی: حوزه آبریز آبسرده-شهرستان بروجرد)

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: دومین همایش ملی دانشجویی علوم جنگل
  • کد COI اختصاصی: STUFOREST02_153
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1166
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نسیم مهدی زاده

کارشناس ارشد رشته جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

ساسان بابایی کفاکی

استادیار گروه جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

اسداله متاجی

دانشیار گروه جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

امایش سرزمین مطالعه همزمان ظرف و مظروف سرزمین و چگونگی ارتباطات منطقی آنها و نیز چگونگی تاثیرگذاری این دو بر یکدیگر در فرآیندی تاریخی و جغرافیایی است و هدف شناسایی روند و نحوه شکل گیری ارتباطات میان انسان و فعالیت هایش (مظروف) و فضای دربرگیرنده آن (ظرف) را دنبال می کند، فضایی که بر اثر فعالیت های انسان همواره در حال تحول و دگرگونی است. در این تحقیق به منظور کاهش تخریب و پایداری منابع منطقه، ارزیابی توان اکولوژیک برای استفاده چندمنظوره با کابرد روش های تصمیم گیری چندمعیاره و فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی در حوزه آبخیز آبسرده شهرستان بروجرد در سطحی حدود 19000 هکتار انجام گرفت. از بین 9 کاربری موجود در منطقه چهار کاربری ممکن شامل اکوتوریسم، زنبورداری، جنگلکاری با صنوبر (زراعت چوب)، آبزی پروری به صورت مجزا ارزیابی شدند. بعد از طی مراحل ارزیابی توان اکولوژیک منطقه با هدف تعیین توان واقعی منطقه به انجام مراحل اصول آمایش سرزمین در طراحی کاربری برای منطقه مورد مطالعه پرداختیم. معیارها و زیرمعیارهای تاثیرگذار در هر کاربری بر اساس مرور منابع و نظر کارشناسان انتخاب شدند. نقشه رقومی زیرمعیارها با کاربرد داده های موجود تهیه و وزن معیارها و زیرمعیارها با استفاده از نظر متخصصان در قالب روش تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. نقشه اولویت هر کاربری با استفاده از روش ترکیب خطی-وزنی (روش مجموع ساده وزین) بر پایه سیستم اطلاعات جغرافیایی تولید شد. بعد از انجام این مراحل نتیجه به این صورت قابل مشاهده بود که اثر گذارترین شاخص ها در هر کاربری و همچنین مناسب ترین مناطق برای هر کاربری مشخص شد. همچنین برای هر کاربری نیز درجات مختلف توان آن کاربری را در محدوده هایی از منطقه مورد نظر نشان داده شده. به علاوه نتایج بانگر این مطلب هستند که به طور کلی در منطقه مورد مطالعه استفاده فعلی از اراضی بر اساس معیارهای اکولوژیک نیست که موجب تخریب شدید آنها شده است. نتایج نشان می دهد که کاربری های مختلف به صورت مجزا یا همراه می توانند در منطقه مورد مطالعه وجود داشته باشند که باعث کاهش وابستگی به یک کاربری خاص و در نتیجه پایداری منابع اکولوژیک منطقه می شود. این مطالعه امکان تلفیق روش های تصمیم گیری چندمعیاره و فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی را برای ارزیابی توان اکولوژیک اراضی یک منطقه را ثابت نمود. همچنین این روش چارچوب مناسبی از نظر زمان، هزینه، ودقت را برای ارزیابی و برنامه ریزی اینگونه مناطق را فراهم می کند.

کلیدواژه ها

حوزه آبخیز آبسرده، تصمیم گیری چندمعیاره، سیستم اطلاعات جغرافیایی، توان اکولوژیک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.