روح اله احمدی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان

شب پره مینوز گوجه فرنگی با نام علمی Tuta absoluta(Meyrick) یکی از آفات بسیار مهم گوجه فرنگی در دنیا است. این حشره از خانواده Galechiidae می باشد. در همدان این آفت در سال 1389 توسط نگارنده در گلخانه های استان مشاهده و گزارش شد و مورد بازدید و بررسی میدانی قرار گرفت. بیش از 36 درصد گلخانه های کشت گوجه فرنگی به شب پره میوز گوجه فرنگی آلوده بود. جهت اطلاع رسانی در مورد زندگی آفت و روشهای کنترل و مدیریت آن، یک بررسی با مرور در منابع علمی به عمل آمد. حشرات کامل شب پره هایی کوچک به رنگ عمومی قهوه ای تا نقره ای هستند که بر روی بال های جلوی آن ها، لکه های سیاهی دیده می شود. این حشره بومی آمریکای لاتین است و در جنوب اروپا، شمال آفریقا و برخی کشورهای خاورمیانه گسترش دارد. لاروهای این حشره با تغذیه از بافت پارانشیم بین دو اپیدرم برگ، دالانهایی ایجاد می کنند که فضولات کرمینه به رنگ سیاه داخل آنها دیده می شود. این دالان ها از بیرون حالت تاول مانند و آینه ای به برگ می دهند. مهمترین روش های کنترل زراعی این آفت عبارتند از رعایت تناوب زراعی، استفاده از نشاءهای عاری از آفت، شخم عمیق خاک، پوشاندن خاک با مالچ پلاستیکی یا آفتاب دهی خاک، رعایت فاصله زمانی 6 هفته ای برای نشاء مجدد در زمین آلوده، استفاده از تله آبی فرومونی برای حذف حشره کامل به طور انبوه بخصوص نرها، جمع آوری و نابودی بقایای محصولات آلوده و شکارگر Nesidiocoris tenuis، زنبور انگلی Pseudapanteles dignus، زنبور انگلی Trichogramma pretiosum، قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae روی تخم و باکتری Bacillus thuringiensis روی لارو آفت. برای کنترل شیمیایی این آفت ترکیبات قابل توصیه و مصرف عبارتند از ایندوکساکارب، اسپینوزاد، سومی پلئو، دیمیلین و آبامکتین بنزوات

مینوز گوجه فرنگی، مدیریت، کنترل تلفیقی، زراعی، بیولوژیک، شیمیایی، IPM