اکبر فخیره - عضو هیئت علمی، دانشگاه گنبد کاووس
عین اله روحی مقدم - عضو هیئت علمی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل
مژگان شعیبی - دانش آموخته کارشناسی ارشد

خاک بستر پوشش گیاهی است و خود متأثر از نوع سنگ مادر، اقلیم و سایر عوامل مؤثر در فرآیند خاکسازی می باشد. لذا در شناسایی و طبقه بندی انواع خاک ها باید به مسائل زمین ساختی، اقلیمی و سایر عوامل طبیعی و حتی انسانی توجه نمود. به طور کلی در کشارزی خاک خوب و حد واسط از دانه های ریز و درشت تشکیل یافته است. در منطقه سیستان با توجه به خشکسالی های اخیر محدودیت هایی از نظر خاک برای کشاورزی ایجاد شده است. عمده ترین محدودیت های این محدوده را می توان به دو دسته اقلیمی و ادافیکی طبقه بندی نمود. محدودیت های اقلیمی؛ که شاخص های اقلیمی در منطقه مورد مطالعه مانند بارندگی بسیار کم و پراکنش نامنظم آن شرایط منطقه را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. میانگین بارش سالانه بر اساس آمار ایستگاه سینوپتیک زابل کمتر از 60 میلیمتر است. این بارش سالانه عمدتاً در زمستان می بارد و در فصل رویش غالباً بارش ناچیز است. حرارت زیاد همراه با بادهای محلی تبخیر و تعرق را افزایش داده و نیاز آبی گیاهان در منطقه بالا است. از جمله دیگر محدودیت های اقلیمی مهم منطقه، وزش باردهای فرسایش زا است که از قابلیت اراضی می کاهد. محدودیت خاک، که از جمله محدودیت های عمده در منطقه به شمار می رود و شامل محدودیت شور بودن است که در واحدهای مختلف اراضی با شدت و ضعف متفاوت دیده می شود. از آن جایی که اراضی این تیپ بیشترین سهم را از هجوم طوفان های شن و پیشروی ماسه بادی در کل محدوده مورد مطالعه دارد، تنها محدودیت حال حاضر این اراضی وجود ماسه بادی فراوان در بیشتر نقاط آن می باشد که نیاز به عملیات اصلاحی و استفاده از روش های مناسب در کنترل روند بیابان زدایی و جلوگیری از حرکت شن های روان داررد. چنانچه این محدودیت برطرف گردد این اراضی برای کشاورزی مناسب خواهند گردید.

آیش گذاری، بادشکن، بیابان زدایی، رسوب، شخم، شن های روان، فرسایش