امکان یابی عرصه های گردشگری در روستاهای بخش جلگه رخ تربت حیدریه با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و GIS

تعیین عرصه ها و فضاها ی گردشگری در نقاط روستایی،فرصت بهتری برای برنامه ریزی توسعه منسجم گردشگری روستایی فراهم می کند.به منظور تعیین عرصه های گردشگری در بخش جلگه رخ شهرستان تربت حیدریه از مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و نرم افزارGlS برای تهیه نقشه ها و نمایش تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.طی این فرایند ابتدا برای وزن دهی به داده ها متعدد مانند شیب،ارتفاع،فاصله از سکونتگاههای روستایی و ... از نرم افزار ExPert Choice استفاده گردید. وزن دهی بر اساس مدل تحلیل سلسله مراتبی طی سه مرحله تشکیل درخت سلسله مراتبی،ارزش دهی به معیارها و محاسبه وزن گزینه ها صورت گرفت .سپس با استفاده از نرم افزار ARC GlS و تابع هم پوشانی بخش جلگه رخ، عرصه های گردشگری منطقه مکان یابی گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که روستاهای بخش جلگه رخ با توجه به ویژگیهای طبیعی و خدادادی دارای قابلیت های زیادی در زمینه توسعه گردشگری،اکوتوریسم و جذب گردشگر می باشد. در ادامه بر مبنای وجود شاخص ها و مولفه های زیر ساختی- تفریحی و اقامتی از قبیل مکان مناسب اقامتی -تفریحی،وجود تفرجگاه،امکانات بهداشتی - رفاهی،وجود پارکینگ، فضای سبز مناسب، وجود پارک کودک و ... روستاهای منطقه مورد مطالعه را طبقه بندی نموده که در بین آنها روستای نسر دارای بیشترین شاخص زیرساختی - تفریحی بوده و رتبه اول را به خود اختصاص داده است. بعد از آن،روستاهای سر بالا،غنچی،احمدآباد خزائی،رودخانه و آبدارو و گرماب به ترتیب رتبه های 2 تا6 را کسب نموده اند. سایر روستاها به علت داشتن شاخص های ضعیف زیر ساختی - تفریحی قابل توضیح خاصی نمی باشند و در نهایت به ارائه راهکارها و پیشنهادات عملی در این زمینه پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، گردشگری ، بخش جلگه رخ ، تحلیل سلسله مراتبی ، GlS