ناصر ظریفی نیا - عضو هیت علمی سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول
امیر آینه بند - استاددانشگاه شهید چمران اهواز
شهرام لک - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان
عادل مدحج - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

به منظور ارزیابی واکنش اکوفیزیولوژیکی ژنوتیپ های ماش نسبت به تنش خشکی در اقلیم گرمسیر خوزستان، این تحقیق به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه ای بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال در تابستان سال های1583 و 1530 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول اجرا گردید. سطوح آبیاری در کرت اصلی و مصرف کود پتاسیم و ژنوتیپ به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. سطوح آبیاری )تنش خشکی( به عنوان فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری در زمان 120و180و240میلی متر تبخیر بودند. مصرف کود پتاسیم در سه سطح بدون کود37/5و75کیلوگرم درهکتار از منبع سولفات پتاسیم بود. و ژنوتیپ ماش شامل رقم پرتو، توده هندی و لاین های امید بخش VC6173 ، Cn95 و KPS1 به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. صفات مورد ارزیابی شامل عملکرد، هدایت روزنه ای بودند. نتایج نشان داد که تنش کمبود آب صفات عملکرد و هدایت روزنه ای را در سطح معنی دار تحت تاثیر قرار داد، به طوری که تنش خشکی شدید و ملایمعملکرد دانه را به ترتیب30/4و21/9درصد نسبت به شرایط مطلوب کاهش داد. بین ژنوتیپ ها بیشترین عملکرد دانه به رقم پرتو و لاین VC6173 در شرایط آبیاری مطلوب اختصاص یافت و کمترین عملکرد به لاین KPS1 مربوط می شد پتاسیم به دلیل اثر مثبت در جذب بهتر سایر عناصر به ویژه نیتروژن و فسفر و افزایش تحمل به تنش کمبود آب، موثر واقع گردید به طور کلی آبیاری مطلوب، مصرف میزان kg/ha 53/3 پتاسیم و استفاده از رقم پرتو، توده هندی و لاین امید بخش vc برای دست یابی به عملکرد اقتصادی مناسب می باشد.

آبیاری، پتاسیم، ژنوتیپ ماش، هدایت روزنه ای،