علی الماسی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
قدرت اله صباحی - دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
حسین ماهی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

بقولات پس از غلات، مهمترین منبع غذایی بشر و باقلا از مهمترین بقولات جهان محسوب میشود. یکی از آفات مهم باقلا، شته سیاه باقلاAphis fabae است که خسارت زیادی به محصول واردمیکند. استفاده از حشره کشها ممکن است باعث از بین رفتن دشمنان طبیعی آفات و آلودگی زیستمحیطی شوند، لذا برای مقابله با آفات باید برنامههای مدیریت تلفیقی آفات اجرا گردد. یکی از ابزارهای مهم مدیریت تلفیقی آفات، استفاده از حشرات شکارگر میباشد که در بین دشمنان طبیعی شتهها، کفشدوزکHippodamia variegataاز اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی استفاده همزمان حشرات شکارگر و آفتکش ممکن است باعث بروز مشکلاتی در اجرای کنترل بیولوژیک گردد و از کارآیی آن بکاهد. با اتخاذ تدابیری می توان تاثیرات سوء آفتکشها روی دشمنان طبیعی به حداقل رساند. در این تحقیق اثرات زیرکشندگی حشرهکشهای پروتئوس و پیمتروزین روی کفشدوزک با استفاده از روش جدول زیستی در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شد. برای این منظور، ازغلظت معادلLC30حشره کشها استفاده شد. آزمایشها در25±1درجه ورطوبت نسبی65±5درصدو شرایط نوری 16:8 انجام شدند. حشرهکش پروتئوس نسبت به شاهد اختلافات قابل ملاحظهای را نشان داد به طوری که طول عمر و تخمریزی کفشدوزک به نصف کاهش یافت در نتیجه، نرخ ذاتیافزایش جمعیتrm)که به این دو پارامتر وابسته است نیز کاهش یافت. اما این پارامترها در تیمارپیمتروزین نسبت به شاهد اختلاف معنی داری را نشان نداد. نتایج حاصله نشان داد که پروتئوس تا حد زیادی برای کفشدوزک زیان آور است و تا حد امکان کاربرد آن محدود گردد ولی کاربرد پیمتروزین درکنار کفشدوزک در برنامه های کنترل تلفیقی شته سیاه باقلا عملی است

شته سیاه باقلاAphis fabae/کفشدوزکHippodamia variegata/کنترل بیولوژیک ، جدول زندگی ، پروتئوس و پیمتروزین