حسین قدس - کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی رشد دانش، سمنان،
علی اصغرزاده - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،

از گذشتههای دور تا زمان حال، همواره نیاز به آب جهت ایجاد و گسترش تمدنهای بشری و به تبع آن شکلگیری جوامع شهری روستایی احساس میشده است. راهکارهای استخراج و ذخیرهسازی این مایع حیاتی بستگی به شرایط اقلیمی حاکم بر محیط داشته است. در کشور ایران نیز با دارا بودن تمدن فاخر و قدمتدار خویش، به دلیل واقع شدن بخش اعظمی از آن در اقلیم گرم و خشک، تدابیر مناسبی به منظور دستیابی به آب مورد نیاز جهت مصارفآشامیدنی، بهداشتی و کشاورزی انجام گرفته است. هوش بالای گذشتگان این خطه پاک در نحوه حصول به میزان آب مورد نیاز، منجر به کشف پدیده قنات وبهرهگیری از آن در گسترهی وسیعی از سرزمینمان به خصوص در مناطق کویری - بیابانی که تحت تأثیر شرایط اقلیمی جغرافیایی با کمبود منابع آب سطحی - روبرو بودند، شد. در طول سالیان قنات همواره، با مهیاساختن شرایط لازماستخراج در مسیرها و نقاط مشخص، آب را از لایههای زیرین زمین در روندی کنترلشده و هدفمند در دسترس قرار داده و پویایی تمدن را باعث شده است.پرواضح است که میزان کارکرد و بازدهی قنات، تأثیر مستقیم بر میزان رشد و توسعهپذیری مجموعههای انسانی دارد. به این معنا که کاهش یا افزایش میزان تأمین آب توسط این پدیده، میتواند به رشد یا رو به اضمحلال رفتنجوامع اجتماعی در هر مقیاسی به خصوص در کوتاه مدت گردد. سعی تحقیق - - پیش روی این است که با تعریف و شناخت مبانی نظریه آشوب، تأثیرات روابط برون سازمانی قنات در رابطه با سایر پدیدههای محیطی موثر در شکلگیری یافرسودگی جوامع شهری روستایی از دریچه این نظریه پرداخته شود. مطالعات - کتابخانهای ابزار اصلی این پژوهش بوده و روش توصیفی تحلیلی کیفی ساختار تحقیق را شکل میدهد.

پدیده قنات، نظریه آشوب، جوامع شهری روستایی، روابط درون سازمانی، روابط برون سازمانی