مطالعه فاکتورهای موثر بر جمعیت قارچ عامل پوسیدگی زغالی ریشه در خاک مزارع لوبیا

در بررسیهای سال 1386 Macrophomina phaseolina سومین عامل مهم پوسیدگی ریشه در مزارع لوبیای استان زنجان شناخته شد. سپس ارتباط هشت فاکتور زراعی و خاک با متوسط جمعیت قارچ فوق عامل بیماری پوسیدگی زغالی ریشه برای دو مرحله رشدی گیاهچه ورسیدگی غلاف در 13 مزرعه تولید تجاری (سایت آزمایشی) در منطقه لوبیاکاری بررسی شد. پس ازتعیین جمعیت قارچ با شمارش کلنی های حاصل از کشت خاک برروی محیط کشت، درصد اجزاء بافت خاک EC,PH نمونه های خاک جمع آوری شده از مزارع مورد مطالعه درآزمایشگاه بخش تحقیقات خاک وآب تعیین شدند. میانگین جمعیت قارچ در خاک مزارع با عمق کاشت بذر لوبیا همبستگی معنی دار منفی (r=-0.68,p=0.001) نشان داد بدین معنی که آلودگی بالاتر خاک با قارچ در مزارع کشت شده در عمق کمتر ثبت شد. همچنین رگرسیون تک متغیره منفی مابین جمعیت قارچ و درصد لای(r=-0.30,p=0.002) بیان کرد که آلودگی قارچی خاک مزرعه در خاک های لومی کاهش معنی دار نشان داد. درحالیکه رابطه خطی مثبت جمعیت قارچ با (r=0.43,p=0.001)EC نشاندهنده آلودگی قارچی بالاتر در خاک های زراعی با شوری بیشتر بود. درنهایت متغیرهای درصد رس و شن، تاریخ کاشت بذر، pH و اندازه مزرعه در محدوده های مورد بررسی قرار گرفته هیچگونه نقشی در توجیه تغییرات جمعیت قارچ در خاک مزرعه در سطح منطقه نداشتند. بدیهی است این اطلاعات در مقیاس منطقه متواند درکنار نتایج بعدی در مقیاسهای کوچکتری چون پلات آزمایشی و گلخانه در طراحی روشهای بهینه مبارزه تلفیقی زراعی با بیماری استفاده گردد.

کلیدواژه ها:

پوسیدگی ، خاک ، رگرسیون. ریشه ، لوبیا