بررسی ژئوشیمیایی آلی در سازندهای کنگان و دالان در یکی از میادین گازی ایران با استفاده از آنالیزهای راک اول و ژئوشیمی مولکولی

در این مطالعه به منظور بررسی سنگ منشاء احتمالی بر روی افق های بین لایه ای غنی از مواد آلی موجود در سازندهایکنگان و دالان در یکی از میادین گازی جنوب ایران مطالعات ژئوشیمیایی آلی انجام گرفته است. بدین منظور برروینمونه های مغزه متعلق به یک چاه در میدان مربوطه، از روشهای مختلفی مانند راک اول، سوکسله، کروماتوگرافی ستونی،کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی -گازی طیف سنجی جرمی استفاده شده است. مقایسه مقادیر ترکیبات اشباع وآروماتیک با ترکیبات قطبی (رزین و آسفالتن) در نمونه ها، نشان می دهد که مواد هیدروکربوری موجود در نمونه ها بهشدت در معرض تبخیر قرار گرفته است و به این سبب مقادیر رزین و آسفالتن آنها بیش از حد طبیعی می باشد. توزیع ترکیبات اشباع در کروماتوگرام های حاصل از آنالیز بخش اشباع نمونه ها با دستگاه GC به گونه ای است که آلکانهای نرمال سبک کمتر از C14 در زمینه طیف ها دیده نمی شوند و حداکثر آلکانهای نرمال تا C32دیده می شوند. نسبت های Phy/n-C18, Pri/nC17, Phy/Pri و CPI نشان می دهند که روند بلوغ مواد آلی طبیعی بوده و از نظر پختگی در مرحله کاتاژنز قرار دارد. در اغلب نمونه ها ورودیهای مواد آلی با منشاء قاره ای دیده می شوند که حاکی از وجود کروژن نوع III همراه با مواد آلی دریایی (کروژن نوع II) در این سازندها می باشد. همچنین بالا بودن نسبت C24 tet/C26 tri نشان می دهد که وجود مواد آلی با منشاء قاره ای بویژه در نمونه های سازند کنگان، غالب می باشد ترسیم نمودار ایزوپرنیتوئیدهای Pri/Pri+Phy در مقابل استرانهای آرایش یافته به استران های منظم C27dia/(dia+reg.) بیانگر تشکیل رسوبات سازندهای کنگان و دالان در محیط احیایی و با جنس کربناته می باشد.

کلیدواژه ها:

مطالعات ژئوشیمیایی آلی ، راک اول ، کروماتوگرافی گازی ، کروماتوگرافی -گازی طیف سنجی جرمی