بررسی خصوصیات هیدرولیکی و علل افت شدید آب زیرزمینی بخش آلوویال توف دامنه های شمالی سهند

مدیریت منابع آب به ویژه آبهای زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت خاصی برخوردار است.عوامل مختلف طبیعی و انسانی در چند دهه اخیر باعث ایجاد شرایط بحرانی و افت سطح آبهای زیرزمینی در بیشتر مناطق کشور از جمله استان آذربایجان شرقی شده است لذا بخش آلوویال توف منطقه دامنه های شمالی سهند که از جمله مهمترین مناطق استان جهت تامین آب شرب شهر تبریز می باشد، جهت بررسی افت سطح آبهای زیرزمینی انتخاب گردید. به منظور انجام این پژوهش، آمار سطح آب 24 چاه مشاهده ای در طی دوره آماری 30 ساله مورد بررسی قرار گرفت. پس از ورود داده ها به سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)،با استفاده از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و محدوده دشت، با روش درون یابی، نقشه های خطوط هم پتانسیل و پهنه بندی افت سطح آب زیرزمینی تهیه گردید. نتایج بدست آمده از نقشه های پهنه بندی افت، نشان داد که سطح آب زیرزمینی در بخشهای شرقی آبخوان تا 30 متر کاهش یافته است. هیدروگراف تراز آب زیرزمینی نشان می دهد که طی 30 سال گذشته، آب زیرزمینی منطقه به میزان 11/86 متر یعنی به طور متوسط سالانه 40 سانتیمتر افت داشته است. از مهمترین عوامل افت سطح آب زیرزمینی در دامنه های شمالی سهند می توان به پدیده خشکسالی، بهره برداری بی رویه از آبهای زیرزمینی و افزایش چاه های بهره برداری غیر مجاز اشاره نمود.

کلیدواژه ها:

افت سطح آب زیرزمینی ، آلوویال توف ، دامنه های شمالی سهند ، هیدروگراف