مصطفی احمدی اقبال - دانشجوی علوم محیط زیست، کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
جلال ولی الهی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی مدیر گروه علوم محیط زیست

دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین پیکره آبی درون سرزمینی کشور در حال خشک شدن است. تاثیر پیکره های آبی بزرگی چون دریاچه ارومیه بر اقلیم حوزه آبخیز و حتی فراتر از آن انکار ناپذیر است. با توجه به بالا بودن غلطت نمک دردریاچه ارومیه و جهت بادهای این منطقه ( عموما غربی – شرقی )، حوزه شرقی این دریاچه در معرض پیامدهای ناشی از« پدیده نمک باد» بوده که می تواند بر اکوسیستم ناحیه تاثیری مخرب گذاشته و این ناحیه را تبدیل به شوره زاری بزرگ کند. از پیامد های دیگر آن نفوذ آب های شور به آب های زیر زمینی، تاثیر بر حیات گونه های زیستی در ناحیه، تاثیر بر کیفیت زندگی مردم ساکن در حوزه و تاثیر بر صنعت و کشاورزی را نام برد. لذا جلوگیری از گسترش خشک شدن دریاچه در مرحله اول و در نهایت احیای مجدد دریاچه بسیار مهم و حیاتی است. مدل های ارائه شده جهت احیای این دریاچه باید حاوی راه کاری عملی با کم ترین تخریب زیست محیطی بوده و از پیامدهای ناشی از خشک شدن دریاچه بر این حوزه بکاهد. از راه کارهای پیش بینی شده توسط دولت ، انتقال آب رودخانه های زاب و ارس می باشد که در این مقاله سعی شده است که با استفاده از مدل های ارائه شده از عواقب زیست محیطی آن تا حد امکان جلوگیری گردد. مدل مورد استفاده در این مقاله استفاده از چاه های سد کننده نفوذ آب شور با پمپاژ معکوس آب به زیر زمین است که راهی عملی و امتحان شده جهت جلوگیری از آلوده شدن منابع زیرزمینی توسط نمک های محلول است.

دریاچه ارومیه ، نمک باد ، چاه های سد کننده نفوذ آب شور