گیلدا معافی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمود حبیب نژاد روشن - عضو هیئت علمی گروه آبخیزداری، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ولی الله کریمی - دکترای علوم و مهندسی آبخیزداری، مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز

هیدرولوژی جریان رگبار در مناطق شهری به منظور تقیق در مورد وقوع رواناب در حوضه های شهری، حرکت آن در اجزای مختلف سیستم های زهکشی و بازتاب آن در روش های مدیریتی جریان رگبار می باشد. مطالعه بارندگی در دو جزء مکان و زمان، هر یک جداگانه واقعیت هایی از شرایط جوی را بازگو می کند، بنابراین درک چگونگی رفتار بارندگی و مطابقت آن با الگوها و مدلهای از پیش تحقیق شده می تواند کمک قابل توجهی در طراحی پروژه های محیطی اعم از سازه ای و غیره نماید. بحث توزیع زمانی بارش به چگونگی پراکنش مقدار هر رگبار در واحد زمان می پردازد. تعیین این الگو برای برآورد سیلاب، خصوصاً سیلابهای شهری جهت طراحی سیستم های دفع رواناب و آبگذرها و تعیین پتانسیل سیل خیزی رگبارها، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر تلاشی به منظور تعیین الگوی توزیع زمانی بارش و همچنین بررسی روابط منحنی شدت- مدت- فراوانی وزه آبخیز شهری ساری است. برای این منظور، آماریک دوره 20 ساله ایستگاه محوطه اداره آب منطقه ای شهرساری و در مجموع 240 هایتوگراف بارش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و الگوی توزیع زمانی به روش هاف و پس از آن روابط مربوط به منحنی شدت- مدت- فراوانی بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شدیدترین بخش بارش در همه تداوم های ک وتاه مدت (کمتر از 6 ساعت) در 25 درصد اول (چارک اول) و بارندگی های با تداوم میان مدت و بلند مدت در 25 درصد دوم و سوم (چارک دوم و سوم) می باشد. به همین علت، بارش های طولانی مدت به علت اشباع بودن خاک و وجود شدید ترین بخش بارش در نیمه دوم تا سوم سبب وقوع سیلاب های شدید تر در سطح شهر می شوند و می توانند یکی از دلایل سیل خیز بودن شهرها باشد.

هیدرولوژی شهری، توزیع زمانی بارش، منحنی شدت- مدت- فراوانی، روش هاف، حوضه آبخیز شهرساری