بهاره صادق عابدین - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد هریس

آب به عنوان مایه حیات و زندگی اهمیتی فوق العاده در دیدهگاه ها و فرهنگها و اساطیر دنیا داشته و نقش آن فراتر از نقش عملکرد به مثابه نمادی از پاکی، زایش و زیبایی مورد توجه قرار گرفته است. در ایران آب پیام آور روشنایی و پاکی به شمار می رود و از ارزش بسیاری برخوردار است. در معماری ایران سعی شده است که از آب به بهترین نحو ممکن استفاده شود لذا آب به عاملی در جهت سکون، تطهیر و آرامش تبدیل می شود و در معماری انواع بناها وارد می شود که بارزترین حضور آن را در باغهای ایرانی شاهد هستیم. آب به عنوان اصلی ترین عنصر باغ در طول ت اریخ، رابطه تعاملی و بنیادینی با فرم و سبک باغسازی برقرار کرده است. در این پژوهش به منظور شناخت سه جنبه مفهومی، کارکردی و زیبایی شناختی عنصر آب در اسلام و باغ ایرانی ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی قرآن کریم به تفاسیر صورت گرفته در مورد این 3 مورد پرداخته و در ادامه با استناد و شواهد کتابخانه ای درباره نحوه باغ سازی ایرانی و ساماندهی آن با استفاده از آب، بعد کارکردی مورد شناخت قرار گیرد. تا بدین گونه اهمیت آب و باغ از دیدگاه قرآن کریم مشخص و تأثیر آن در جنبه کارکردی و زیبایی شناختی باغ های ایرانی مورد بازبینی قرار گیرد. نتایج حاصل بیانگر آن است که باغ ایرانی نظام حکیمانه و کمال گ راست که عناصر طبیعی آب و گیاه را به نحوی در خود جای داده که نیازهای فیزیکی استفاده کنندگان را برآورد سازد، همچنین به بعد ماوراء الطبیعه معنوی آن توجه شده است.

آب، باغ، اسلام، ایران، معماری، دولت آباد