مریم علیزاده گرجی - مدرس، آموزشکده فنی و حرفه ای دخترانه قدسیه ساری

تخت جمشید بنایی است که از دوران کهن به یادگار مانده است و بخشی از تاریخ باستان ایران را به تصویر می کشد. تحقیقات زیادی در مورد این بنا انجام شده است و در هر کدام از آنها سعی شده است که بخشی از ناشناخته های این بنا آشکار شود. آنجه مسلم است معماری تحت تأثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی زمان خود شکل می گ یرد. یکی از عوامل تأثیر گذار در معماری دین، آئین ها و اعتقادات مردم است. از این رو برای شناختن بیشتر تخت جمشید و معماری آن، آشنایی با فرهنگ و آئنی های آن دوران ضروری است. دین هخامنشیان نیز از جمله ناشناخته های آن دوران است که هنوز هیچ کس نتوانسته به طور قطعی در مورد آن نظری بدهد. در این مقاله سعی بر این است که تأثیر دین و آئین های رایج در دوران هخامنشیان بر معماری تخت جمشید بررسی شود و برای رسیدن به این هدف از روش تحلیلی- توصیفی و تحقیقات کتابخانه ای در عرصه معماری تخت جمشید و آئین های رایج دوران هخامنشی استفاده شده است. این تلاش به دنبال پاسخی برای این سوال است که مذهب و آئین های رایج در دوران هخامنشیان چه تأثیری بر معماری تخت جمشید داشته است؟ از دیگر اهداف این پژوهش، ثبت و تحلیل علمی بخشی از تاریخ معماری این سرزمین است. با بررسی های انجام شده در نهایت این نتیجه حاصل شد که تخت جمشید یک پایتخت آئینی بوده است و بر همین اساس عناصر مذهبی و آئینی در معماری آن به کار برده شده است. برای برگزاری آئین های مختلف، تعیین زمان م عین ضروری است و برای دستیابی به این هدف، تخت جمشید بر پایه علم نجوم ساخته شده است.

حشن مهرگان، جشن نوروز، مراسم آئینی هخامنشیان، معماری تخت جمشید، نجوم در معماری