بررسی معماری مراکز حساس نظامی و غیرنظامی با رویکرد پدافند غیرعامل

امروزه با استفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران می توان با بکارگیری اقدامات مؤثر همراه با طرح های کاربردی و حتی الامکان کم هزینه و چند منظوره در مرحله آمادگی قبل از بحران، به میزان زیادی از شدت و گستردگی خسارات و تلفات ناشی از خطرات طبیعی (سیل، زلزله) و تهدیدات انسان ساز (جنگ) کاست. درصد احتمال وقوع این خسارات و تلفات بر مراکز حیاتینظیر مکان های نظامی (پادگان ها، انبار مهمات و تجهیزات، قاررگاه های نظامی، محل اجتماع نیروهای انسانی و ...) -مکان های سیاسی (مقرهای حکومتی، ارگان های دولتی و ...) –مراکز خدماتی (بیمارستان ها و ...) که انهدام کل یا قسمتی از آنها موجب بروز بحران، آسیب و صدمات جدی در بخش های نظامی، فرماندهی، تولیدی، اقتصادی، پشتیبانی- دفاعی و ... می شود بالاست. با توجه به مطالب ارائه شده یکی از این مراکز، محل پادگان ها و استقرار سربازان وظیفه است. در این ساختمان بنا به خصلت وجودی اش باید نظم نظامی حکم فرما بوده و کاربری خود را حفظ کند تا از هر خطر احتمالی مصون و محفوظ بماند. از مهمترین تمهیدات لازم در این زمینه به کارگیری اصول پدافند غیرعامل به عنوان راهکاری جهت کاهش خطر پذیری در برابر خطرات مختلف و افزایش کارایی پس از وقوع خطر است که باید در سطوح مختلف برنامه ریز معماری مورد توجه قرار گیرد. در مقاله حاضر ابتدا به تعریف واژه پدافند غیرعامل و مبانی نظری آن بر اساس متون مختلف به منظور ارائه راهکار، پرداخته ، سپس برنامه ریزی و حتی طراحی معماری در حیطه (فرم- احجام- پلان- نما- بازشوها- سیرکولاسیون داخلی و ...) با مبانی پدافند غیرعامل صورت خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

پدافند غیرعامل ، معماری ، پادرگان ، سربازخانه ، سربازی