ابراهیم امیری تکلدانی - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران،کرج، ایران
محمدهادی داودی - دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران
فرزانه قادری نسب گروهی - دانشجوی دکتری سازه های آبی دانشگاه شهید باهنر کرمان

بندهای تأخیری پاره سنگی یکی از روش های سازه ای کنترل سیلاب بوده که با دپو کردن سنگدانه ها در عرض رودخانه ایجاد می شوند. ارزانی، در دسترس بودن و دوام سنگدانه ها سبب شده که این سازه ها به عنوان یکی از روش های مقرون به صرفه جهت کنترل سیلاب به کار گرفته شوند. از ویژگی های اصلی این بندها انعطاف پذیر بودن آن هاست، به گونه ای که بند تراوا ضمن ذخیره مقدار متناسب حجم سیلاب ورودی، در مقابل سیلاب های بزرگی که از روی آن ها عبور می کند، تغییر شکل لازم را در خود ایجاد کرده تا از گسیختگی و تخریب ناگهانی مصون بماند. طراحی مناسب این بندها نیازمند شناخت عوامل تاثیرگذار بر هیدرولیک جریان می باشد. در این مطالعه تغییرات پروفیل سطح آب در چند مدل با دانه بندی متفاوت مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که شیب پروفیل سطح آب در مدل های ساخته شده با سنگدانه های کوچکتر بیشتر بوده و این امر به تاخیر بیشتر در پیک سیلاب کمک خواهد کرد .

بند پاره سنگی، کنترل سیلاب، گرادیان هیدرولیکی و محیط متخلخل