ساسان ارزانی بیرگانی - کارشناس ارشد رشته برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
نرجس مجدزاده - کارشناس ارشد رشته برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
سیده کهربا سیدبرنجی - کارشناس ارشد رشته برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
الهام شهاب الملکی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین

میدان به عنوان یک فضای شهری، یکی از مهمترین مکان هایی است که محل برخوردهای چهره به چهره و عرصه تعاملات اجتماعی شهروندان به شمار می رود. وجود بحران ترافیک وسایل نقلیه، باعث کمبود شدید فضای عمومی با قابلیت پذیرش تعاملات اجتماعی شده است. با توجه به افزایش روزافزون مسیرهای سواره در شهرهای مدرن امروزی و نیز افزایش تراکم در ساخت و ساز بلند مرتبه ها، سیمای شهرهای کنونی به صورت همجواری ساختمان های بلند و بی روح که بعضاً توسط مسیری خشک و آسفالته به نام خیابان بریده شده است، تعریف می گردد. این در حالی است که با توجه به فشارهای روانی روزمره، نیاز به فضاهایی برای برقراری ارتباط بیشتر با طبیعت، انسان و فضای باز، بیش از پیش احساس می گردد و این میدان های پرارزش طی دهه های گذشته در اثر بی توجهی رونق و سرزندگی خود را از دست داده اند. مقاله حاضر بر آن است با هدف بررسی مفهوم فضای شهری، مراحل و ابعاد مختلف تجلی کالبد شهری در تعاملات اجتماعی را با مطالعه میدان های شهری مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی کالبدی برای طراحی این فضاهای شهری، به منظور تقویت تعاملات اجتماعی شهروندان ارائه داده است. روش پژوهش از نوع تفسیری – تحلیلی است و برای گردآوری مطالب از مطالعات کتابخانه ای و منابع اطلاعاتی الکترونیکی و چاپی استفاده شده است. میدان شهری مطلوب که با شناخت صحیح و برنامه ریزی دقیق طراحی شده باشد، یک فضای باز شهری است که محل رفت و آمد، مکث و توقف، استراحت، به سر بردن اوقات و مراودات اجتماعی هست. از مهمترین راهکارهای این مقاله می توان به ساماندهی کاربری های متنوع به لحاظ زمانی، طراحی فضاهای نمایشگاهی موقت جهت فروش و عرضه کالا و طراحی مبلمان های متناسب با نیازهای ساکنین اشاره کرد.

فضای شهری، کالبد، کالبد شهری، تعامل اجتماعی، میدان، میدان شهری