تجزیه و تحلیل عنصر پنجره مفهومی از سنت تا مدرنیته (در ساختمان های مسکونی ایران)

بدون وجود بازشویی در سطوح مصور کننده، هیچ ارتباط فضایی یا بصری با فضاهای مجاور وجود ندارد. درها، معرف ورودی فضا بوده و الگو مسیر حرکت را مشخص می سازد. پنجره ها در ورود نور به اتاق و روشن کردن سطح آن، ایجاد دیدار داخل اتاق به محیط خارج، ایجاد ارتباط بصری میان اتاق و فضاهای مجاور و تهویه طبیعی فضا، نقش دارند. در معماری قدیم ایران، پنجره از جایگاه خاصی برخوردار است. معماری سنتی ایران با تلفیقی از نماسازی های زیبا و متنوع به همراه تنوع و انتخاب پنجره های مناسب و عناصر دیگر از قبیل طاق و گنبد، باعث به وجود آمدن نماها و بناهای ماندگار و بدیع شده است. انواع مختلفی از پنجره در معماری خانه به کار گرفته می شده است که از آن جمله، پنجره های ارسی، روزن، شباک و جامخانه را می توان نام برد. با ورود تکنولوژی هزاران سال تجربه سنتی، اکنون در تقابل با شیوه های جدید ساختمان سازی قرار گرفته است. فولاد و بتن مسلح، سبب ایجاد چارچوب هایی شده اند که دیوار باربر را به غشایی غیرباربر بدل ساخته اند. نور مصنوعی نیز محدودیت هایی نوردهی طبیعی را از میان برداشته است. این تحقیق با هدف سنجش کیفیت پنجره های سنتی (ارسی) بر آن است تا با شناسایی اصول و مزایای ارسی، علاوه بر تعیین سطح کیفیت پنجره های سنتی به امکان سنجی بهره گیری از اصول و نحوه طراحی ارسی با استفاده از تکنولوژی روز در معماری مسکونی بپردازد.

کلیدواژه ها:

بازشو ، پنجره ، ارسی ، معماری