حسن ذوقی - استادیار دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
عبدالصادق بقال نژاد - کارشناس ارشد راه و ترابری، بنیاد ملی نخبگان
امید گرمچی - کارشناس مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

به طور کلی استاندارد و دستورالعملی جامع مبنی بر تعیین بهینه‌ترین خط پروژه جهت استفاده مهندسین طراج وجود نداشته و طراحیها بر پایه اصولی مهندسی و تجربه طراح صورت می‌پذیرد. لذا ارائه راهکارهایی در جهت بهینه‌سازی خط پروژه ضروری می‌باشد. طراحی قوس‌های قائم نیز به عنوان یکی از مولفه‌های طراحی خط پروژه و برای اتصال شیب‌های طولی متفاوت به یکدیگر، استفاده شده ه در نظر گرفتن رأس قوس و شیب‌های ورودی، خروجی قبل از تعیین قوس و جانمایی در مسیر طولی راه از جمله محدودیت‌های آن می‌باشد. تاکنون مطالعات انجام شده بر روی قوس‌های قائم با فرض داشت شیب‌های ورودی، خروجی وترسیم رأس قوس بوده که نیاز به تعیین بهینه‌ترین خط پروژه و قوس‌های قائم مطابق شرایط هندسی و فیزیکی پروژه را امری ضروری می‌سازد. در این مقاله به ارائه راهکاری جدید با بکاریگری مهندسی ارزشی در بهینه سازی طراحی خط پروژه پرداخته شده تا بتوان با استفاده از آن مسیر طولی راه را تا حد امکان و در کنار تأمین اصول علمی و عملی بهینه طراحی کرد، به نحوی که ب طراحی بهینه قوس‌ها و با بهینه‌ کردن شیب‌هاب ورودی و خروجی ،‌تعادلی را میان حجم عملیات خاکی و تأمین فواصل دید ایجاد نماید. نتایج حاصله می‌تواند در تعمیم و تکمیل «نشریه 415 آیین‌نامه طرح هندسی راه‌های ایران» و به عنوان فرآیندی پیشنهادی جهت طراحی مولفه قائم راه‌ها در نظر گرفته شود.

خط پروژه، قوس قائم، طرح هندسی، مهندسی ارزش