احسان زمانیان - کارشناس ارشد برنامه ریزی حمل و نقل و ترافیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
داود جمور - کارشناس ارشد برنامه ریزی حمل و نقل و ترافیک، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
رضا قویدلی ابرغان - کارشناس ارشد برنامه ریزی حمل و نقل و ترافیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

بررسی روش‌‌های مختلف مسیریابی امتداد سیستم‌های حمل و نقل همگانی سریع نشان می‌دهد، طراحی مسیر برای این سیستم‌ها مسأله بسیار پیچیده‌ای است که ضمن اثرگذاری بر کارکرد عملیاتی و هزینه ساخت و بهره‌برداری، نقش بسزایی بر شاخص‌های عملکردی نظیر میزان حمل مسافر، سرعت سفر، صرفه‌جویی در زمان سفر، تغییرات کاربری زمین و اثرات زیست محیطی خواهد داشت. در این بین از دو فاکتور زمان سفر و پوشش به عنوان مهم‌ترین عوامل مؤثر مکانیابی یک امتداد به شمار می‌آید. از طرف دیگر مشکل بزرگی که در حل چنین مسائلی وجود دارد، مدت زمان اجرای بسیار طولانی آنهاست که لزوم ارایه روش‌های ابتکاری به جای شیوه‌های کلاسیک را بیش از پیش آشکار نموده است. سامانه سریع اتوبوسرانی BRT یکی از انواع سرویس‌های حمل و نقل همگانی سریع بر پایه اتوبوس است که نسبت به سیستم‌های اتوبوسرانی عادی با مسیرهای عبوری خاص و در برخی موارد کاملاً‌اختصاصی، ایتسگاه‌ها، توقفگاه‌های پیوسته متماتیز می‌گردد. این مقاله کوششی است در جهت تحلیل و ارزیابی مدل‌های کاربردی در زمینه مسیریابی این سامانه. در این راستا کارایی مدل‌های مبتنی بر حداکثر پوشش جمعیت امتداد و همین‌طور مدلی براساس پوشش بیشترین تقاضای سفر با کاربرد الگوریتم‌های فرایابنده، با استفاده از نتایج هریک از آن‌‌ها در یک شبکه واقعی مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد و مدل برتر روش پیشنهادی ارایه می‌شود.