مرتضی خلیلی - دکترای مهندسی حمل و نقل، شرکت پرداراز- شهر تهران
رحیم قزلباش - دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران – شهر تهران

برنامه ریزی پدافند غیرعامل به بحث و برنامه‌ریزی در راستای کاهش اثرات آسیب‌ها و در نتیجه ضررهای جانی و مالی ساکان پرداخته، به ارائه راهکارهایی چند در این زمینه می‌پردازد. در این بین، شبکه ارتباطی شهر به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت‌های شهری، نقشی مهم در امدادرسانی ایفا می‌کند. در چنین شرایطی بررسی آسیب‌پذیری شبکه ارتباطیع به عنوان عاملی اساسی در امدادرسانی ضروری به نظر می‌رسد. در این پژوهش سعی شده است تا معیارهای ارزیابی کارآیی شبکه ارتباطی به هنگام زلزله تعیین شده و براساس این معیارها کارایی هریک از معابر در شبکه ارتباطات محلات ظهیرآباد و اقدسیه از منطقه بیست شهر تهران سنجش گردند. بدین منظور، معیارها با روش ANP ارشگذاری گردید. و سپس در محیط GIS، برای سنجش کارایی معابر پیاده‌سازی شد. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که زیرمعیارهای «آسیب‌‌پذیری ابنیه مجاور معبر» و «عرض معابر» به ترتیب با 15/22 و 33/14 درصد، بیشترین تأثیر را در عملکرد شبکه ارتباطی به هنگام زلزله دارند. در نمونه مطالعاتی معابر عابدینی، آزموده و هم‌چنین معابر جنوب محله اقدسیه کمترین کارایی را درارزیابی صورت گرفته داشتند.

شبکه ارتباطی، زلزله، پدافند غیر عامل، GIS، فرآیند تحلیل شبکه‌ای