عبدالحسین رضائی پورباغدر - دانشجوی دکتری بیابانزدایی،دانشگاه هرمزگان
محمد اخوان قالیباف - عضو هیئت علمی،دانشگاه یزد
حسن وقارفرد - عضو هیئت علمی،دانشگاه هرمزگان
مجید صادقی نیا - عضو هیئت علمی،دانشگاه اردکان

این مطاله به دنبال بررسی های اولیه ای که در زمینه پراکندگی فلزات سنگین در ناحیه معدن کاری منطقه خشک در ایران مرکزی انجام شده بود صورت گرفت. هدف از انجام این تحقیق مطالعه تاثیر شکل زیستی در تجمع فلزات سنگین در بخشی از مراتع باغدر (حاشیه معدن کوشک) بود. تیپ غالب گیاهی در منطقه شامل گونه های علف شور (Salsola sp) و درمنه (Artemisia sp) است. از محل استقرار سدهای باطله معدن کوشک تا فاصله 8 کیلومتری درجهت شیب و آبراهه ها به شیوه تصادفی نمونه گیری به عمل آمد. با توجه به نوع معدن، بررسی اثرات سه عنصر سرب، روی و کادمیم بر روی خاک و گیاهان برای این تحقیق در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد تجمع فلزات سنگین روی و کادمیم در اندامک های جوان و آبدار نسبت به ریشه افزایش قابل توجه دارد که با خشک شدن طبیعی شاخک های سال اول، غلظت این عناصر در این شاخک ها کاهش می یابد. گیاه درمنه همراه با افزایش نسبی کلسیم در شاخک های جوان و آبتدار مقدار تجمع کمتری از عناصر سنگین را در این اندامک ها نشان داد. جابجایی سرب در اندام های گیاهی کمتر از دو عنصر دیگر بود. قرق چرا در زمان رویش و همچنین محلول پاشی کلسیم در کنترل زیان های زیست محیطی پیشنهاد می گردد.

شکل زیستی،کوشک،فلزات سنگین،مرتع