علی علایی - عضوهیئت علمی آموزشکده فنی حرفه ای سما دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه کرمانشاه ایران مدیرگروه علوم و تحقیقات کرمانشاه ایران
مهدی رادمهر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری
رسول ولیپور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری

انعطاف پذیری یکی از مفاهیم کلیدى در الفباى شکل گیری معمارى مسکونی ایران است که در صورت مطالعه عمیق مى تواند به تدوین اصول طراحى مسکن امروز کمک نماید. انعطاف پذیری وابسته به عوامل عملکردى اجتماعی- روانى و اقتصادى است و در طول زمان با تغییر در نظام سکونتى خانواده .بعد خانوار تغییر نیازهاى فصلى و روزانه و تغییر فعالیتهاى اعضای خانواده به اصلى مهم تبدیل مى شود. هدف این مقاله پرداختن به موردى مشخص از مفاهیم طراحى مسکن سنتى ایران.تدوین روش براى مطالعه نظرى انعطاف پذیری و تدوین معیار هاى موثر در آن است. تکیه اصلى مطالعه بر تدوین الگویى براى مطالعه مفاهیم نظرى و تعمیق آن با مطالعه ژرفانگر و موردى است. نتیجه مطالعه پشهاد ماتریسى دو بعدى است که یک وجه آن گونه ها و عوامل انعطاف پذیری شامل تنوع پذیرى .تطبیق پذیری و تغییر پذیرى و وجه دیگر آن سه مقیاس خرد .میانى وکلان .خانه سنتى مى باشد .با استفاده از این الگو انعطاف پذیری عملکردى. ساختارى و فضایى در عناصر ثابت نیمه ثابت و متغیر مقیاسهاى مختف خانه قابل تحلیل است نتایج چنین تحلیلى مى تواند در تدوین اصول و ضوابط طراحى واحدها و مجمومه هاى مسکونی جدید به کار رود

دوبعدی ، ماتریسی ، مسکن ، تغییرپذیری ، تنوع پذیری ، تطبیق پذیری ، انعطاف پذیری