جمال خداکرمی - عضو هیات علمی دانشگاه ایلام گروه معماری، دکترای انرژی معماری،
پریسا قبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد انرژی معماری، دانشگاه ایلام

مساله آلودگی هوا اگر یکی از حادترین مسائل ناشی از تمدن صنعتی نباشد، بدون شک از بغرنج ترین آنهاست. دربسیاری از کشورهای جهان اقداماتی برای کاهش آلودگی هوا در محیط زیست انجام شده است، اما با توجه به گستردگیو پیچیدگی کالبدهای شهری و همچنین فراوانی آلوده کننده ها؛ اکتفا کردن به عوامل محدود، تأثیر چندانی در رفع این معضل ندارد. اگرچه استفاده از پتانسیل انرژی خورشیدی دارای سابقه نسبتا طولانی در تامین محیط مناسب زندگیاست، ولی این امر عمدتا در بعد تک بنا صورت گرفته است. این مقاله سعی دارد تا از این پتانسیل در بعد کلان شهری جهت بهبود وضعیت شهر ها از لحاظ کیفیت هوا، استفاده شود. در این مقاله سعی شده به بررسی و ارایه راهکارهایی جهت رفع مشکل آلودگی و وارونگی هوا در کلان شهرها پرداخته شود. در این راستا با بررسی عوامل مخل و تشدیدکننده آلودگی در این شهرها و بهره وری از پتانسیل انرژی خورشیدی، پیشنهاداتی جهت حل این معضل ارایه شده است. این پژوهش براساس مطالعات کتابخانه ای و تجزیه تحلیل و استنتاج منطقی از داده ها صورت گرفته است. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان دهنده آن است که با بهره برداری از انرژی خورشید در بعد شهری به صورت یک موتور محرک توده های هوای ساکن، می توان در لایه های هوای شهر چنان تلاطم هایی ایجاد نمود که در نهایت باعث کاهش غلظت آلاینده های هوای شهر و حتی تخلیه آنها در حد مطلوب شد.

انرژی خورشیدی، کالبد شهری، مدیریت انرژی در شهر، آلودگی هوا، وارونگی هوا