داود اخضری - استادیار و عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ملایر
فریبا اصلانی - دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
داریوش سرحدی - کارشناس ارشد وزارت جهاد کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی استان همدان

کمبودآب یکی از عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی به شمار می رود که اثرات نامطلوبی بر رشد و نمو گیاه و سایر فرآیندهای متابولیکی آن دارد. تأثیر یک دوره خشکی طولانی بر سوخت و ساز گیاه به عواملی همچون زمان خشکی، ظرفیت نگهداری آب در خاک و خصوصیات فیزیولوژیک گیاه بستگی دارد. با توجه به اهمیت و نقش گیاهان دارویی در صنایع مختلف و همچنین کمبود منابع آب و فراوانی مناطق خشک در کشور هدف از انجام این پژوهش بررسی سطوح مختلف خشکی روی برخی شاخص های فیزیولوژی و فنولوژی گیاه دارویی وج می باشد. این تحقیق در منطقه اینچه برون واقع در استان گلستان انجام شد. برای اعمال تیمار خشکی در ابتدا با بهره گیری از روش کاملاً تصادفی از خک نطقه مورد مطالعه نمونه برداری صورت گرفت. جهت انجام آزمایش ها بر پایه روش کاملاً ت صادفی و کشت گلخانه ای، 3 سطح مختلف خشکی (سطح شاهد (آبیاری در حد ظرفیت زراعی)، سطح خشکی 6-بار و سطح خشکی 10- بار) در نظر گرفته شد. پس از گذشت زمان برخی شاخص های فیزیولوژی و فنولوژی گیاه شامل طول ساقه، وزن ساقه، طول ریشه، وزن ریشه، محتوای پروتئین و میزان اسانس گیاه در آزمایشگاه اندازه گیری شد. داده های مورد نظر جمع آوری و در نرم افزار Excel مرتب شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها در نرم افزار SAS انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که کلیه صفات مورد بررسی در گونه وج دارای اختلاف معنی دار در سطح 0/05 می باشند (P<0.05). به طور کلی نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی داری بر خصوصیات فیزیولوژیک و فنولوژیک گیاه وج دارد. به این صورت که با افزایش تنش خشکی، طول و وزن ساقه، طول و وزن ریشه، سطح برگ، میزان پروتئین محلول در گیاه و محتوای اسانس به طور معنی داری کاهش یافتند.

وج، تنش خشکی، خصوصیات فنولوژی، خصوصیات فیزیولوژی