رسول کنعانی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
حسین بایرامی - کارشناس اداره کل منابع طبیعی آذربایجان شرقی
حکیمه کنعانی

درخت پسته از گیاهان نادری است که می‌توان در نامساعدترین شرایط اب و هوایی و خاکی رشد کرده میوه بدهد، پسته می‌تواند در زمین‌هایی که برای محصولات دیگر خیلی شور می‌باشد رشد کند اما اثرات زیان‌آور شوری باعث کاهش رشد هوایی و رشد ریشه می‌شود و میزان فتوسنتز در پسته به وسیله افزایش تدریجی کلر از 225 میلی مول تا 400 میلی‌مول در برگ‌های پسته کاهش می‌یابد. قدمت درختان پسته موجود در باغات استان از 200 تا 400 سال بالغ می‌گردد. بطور متوسط مناطق مذکور در ارتفاع 1100 تا 1350 متر از سطح دریا قرار دارند اکثر باغات پسته موجود از نوع بادامی و غیرپیوندی می‌باشد. این تحقیق به وسیله مراجعه و مطالعه روی باغات پسته طبق دیکسرپتور RPGRI صورت گرفت پسته‌کاری موجودی در استان از لحاظ صفات عملکرد، درصد پوکی، درصد خندانی میزان کلروفیل برگ‌ها، حساسیت به بیماری‌ها بخصوص آفلاتوکسین، فاکتورهای زراعی، کیفیت آب و خاک و میزان کلروفیل برگ‌ها ارتفاع از سطح دریا، تاریخ گلدهی، تاریخ ریزش برگ‌ها، زودرسی، دیررسی مورد مطالعه قرار گرفت. ژنوتیپ‌های خوب با درصد خندانی بالا و کیفیت بهتر و طعم و مزه مطلوب در باغات علامت‌گذاری شده بعضی ژنوتیپ‌هازودرس و بعضی دیررس بوده و بعضی زودتر گل می‌دهند. نتایج نشان می‌دهد که بافت سنگین خاک، شوری بالا، کیفیت پایین آب، ضعف مدیریت، ارتفاع بالا و سرمای هوا، کمبود نیاز حرارتی، بیماریی‌های مثل پوسیدگی آرمیلاریایی، فیتوفترا، پوسیدگی طوقه و آسپرژیلوس بخاطر رطوبت زیاد منجر به بوته میری می‌شوند و رشد گروه از دیگر عوامل محدودکننده تولید پسته در اذربایجان می‌باشند