نجیبه شیرزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر،
علی فرضی - استادیار، دانشگاه تبریز، گروه مهندسی شیمی و نفت،
علیرضا دهناد - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
نادر حاجی زاده - کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی، باشگاه پژوهشگرانجوان ونخبگان، ایلخچی، ایران

هیدروکربنهای آروماتیک جزو آلایندههای نفتی می باشند که در ساختمان آنها حلقههای بنزنی بهکار رفته است. این مواد ازمنابع مختلف شامل صنایع پتروشیمی، فاضلابهای صنعتی و خانگی، استخراج مواد نفتی، داروسازی، رنگ، پلاستیک، حشره کش و غیرهوارد اکوسیستمهای آب و خاک می شوند. کیفیت خاک و قابلیت رشد گیاهان در آن را مختل می کنند و به طور مستقیم به انسان منتقل و عوارضی از جمله سرطان را سبب میشوند. برخلاف بسیاری از روشهای متداول که مشکل آلودگی را صرفاً به گونهای دیگر تبدیل میکنند و یا آلاینده را به بستر دیگری منتقل میکنند، پالایش زیستی با صرف کمترین هزینه، توانایی حذف دائم آلایندهها یاتبدیل آنها به مواد بیخطر را دارد. دراین تحقیق 5 گونه باکتری استرپتومایسس جدا شده از خاک آذربایجان شرقی برای تجزیه تولوئن و بنزن موجود درخاک آلوده به مواد نفتی بررسی شد. بهترین گونه که بالاترین عملکرد را داشت، برای تجزیه تولوئن و بنزن انتخاب شد. برای انجام آزمایش از محیط کشت معدنی استفاده شد. به یکی از محیط ها علاوه بر تولوئن و بنزن، باکتری نیز افزوده شد که با مقایسهآن با محیط کشت معدنی حاوی منحصرا تولوئن و بنزن )محیط شاهد( تغییرات حاصل از تاثیر باکتری بررسی گردید. توانایی باکتری هابرای تجزیه تولوئن و بنزن با استفاده از حداکثر طول موج توسط دستگاه اسپکتروفتومتر تعیین شد. نتایج نشان داد که باکتری استرپتومایسس گونه ی g2 می تواند بنزن و تولوئن را بیش از 01 % تجزیه کند و نقش مهمی در تجزیه زیستی و پاکسازی خاک های آلوده هیدروکربنی داشته باشد

تجزیه زیستی، بنزن، تولوئن، استرپتومایسس