علی صابرنژاد - کارشناس ارشد حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
هادی هاشم پور حمیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان شرقی

به دنبال انتشار راهنمای تالین پیرامون حقوق بین الملل قابل اعمال بر جنگ افزارهای سایبری در مارس 2013 ، که به درخواست و سفارش ناتو انجام گرفته بود، تفکر اغلب حقوق دانان فضای سایبری که در حیطه جنگ سایبری قلم فرسایی می نمایند، معطوف به این گردید که به دنبال تقنین قواعدی بین المللی درباره این نوع جنگ، آیا مفهوم توسل به زور در این فضا نیز به همان شکل که در بند 4 ماده 2 منشور سازمان ملل است شکل خواهد گرفت یا نه؟ از سویی باید این نکته را مد نظر قرار داد که در رویه و قوانین بین المللی مسایلی همچون تحریم های اقتصادی به عنوانتوسل به زور مطرح نگردیده اند؛ در واقع سازمان ملل متحد با یک دید محتا ط گرایانه با این موضوع برخورد نموده و مسئله توسل به زور را تفسیر مضیق کرده است. حال اگر درباره موضوع جنگ سایبری، توسل به زور مشمول مقررات منشور سازمان ملل دانسته شود باید توجه داشت که استثنائاتی همچون دفاع مشروع و دفاع جمعی در این عرصه مجری خواهد بود یا نه؟ مقاله حاضر م یکوشد تا با تحلیل مسئله توسل به زوردر جنگ سایبری ظرفیت ها و چالش های احتمالی تعمیم بند 4 ماده 2 منشور سازمان ملل را به این نوع جنگ بررسی نموده و مشخص نماید که چنین تقنینی درباره جنگ سایبری، زمینه ساز صلح سایبری خواهد بود یا تداعی کننده نابسامانی های نوین.

جنگ سایبری، توسل به زور، جنگ افزارهای سایبری، دفاع مشروع