راحله زمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد ناپیوسته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
سید علی اکبر صارمی - دانشیار گروه معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
سعید تیزقلم زنوزی - استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

امروزه طراحی فضاهای شهری متناسب با نیازهای انسان و افراد استفاده کننده از آن مکان ها، یکی از مسائل مطرح در زمینه معماری و طراحی شهری است و بررسی ها و تلاش های فراوانی در جهت مشخص نمودن عوامل مؤثر در طراحی فضاهای متناسب با نیازهای انسان لازم است. بنابراین، در این مقاله مدل های ارائه شده توسط چند نظریه پرداز در زمینه نیازهای انسان مطرح شده تا بدین طریق اهمیت توجه به این موضوع مشخص شود . با توجه به پژوهش ها و مطالعات کتابخانه ای انجام شده و بررسی این مدل ها، می توان به پیچیدگی و وابستگی این نیازها در تبیین فعالیت های انسانی و یا همان عملکرد فضاهای معماری دست یافت. نتایج حاصل نشان می دهد که در این مدل ها، عملکرد که مبنای آن نیازهای انسانی است می تواند ابعاد مختلف اجتماعی و روانشناختی را در هر لحظه در برگیرد پس اگر این مسائل مدنظر قرار بگیرد بطور یقین طراحی فضاهای شهری به سمت محیط های مناسب و متناسب با احتیاجات افراد جامعه پیش خواهد رفت و علاوه بر آن، شناخت نیازهای انسانی عاملی خواهد بود درجهت شناخت بهتر رابطه انسان با انسان و رابطه انسان با مکان که محیط رفتاری را شامل می شود.

نیازهای انسانی، مدل مازلو، مدل لیتون، مدل راتر