عبدالحمید قنبران - عضو هیئت علمی گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
آذین حسن ولی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

امنیت یک حق اولیه و ضروری برای زندگی همه افراد اجتماعی و شهروندان است و از آنجا که زنان به عنوان قشری آسیب پذیر شناخته شده اند، لذا توجه خاص به آنان می تواند موضوع مطالعات اجتماعی و کالبدی محسوب شود. عدم احساس امنیت زنان در فضاهای شهری در ارتباط با چگونگی طراحی محیط توسط طراحان و برنامه ریزان شهری نیز قابل بررسی می باشد که بر نحوه رفتار و برخورد زنان در فضاهای شهری تاثیرگذار است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش شاخص های طراحی موثر بر امنیت زنان در محلات شهری، مورد بررسی قرار گرفته است. فرآیند پژوهش در ابتدا شامل بررسی مبانی و تجارب مرتبط، استخراج ابعاد و شاخص های طراحی محیطی مورد بررسی و سپس تهیه پرسشنامه از شاخص های بدست آمده و انجام تحلیل های آماری و مشاهدات میدانی و در نهایت ارائه راهکارهای طراحی محیطی مناسب می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که شاخص های کیفیت مطلوب جداره ها و نفوذپذیری بدنه ها، خوانایی و آشنایی با محله، نظارت طبیعی بر فضاها، قابلیت پیاده روی و نورپردازی و مبلمان شهری مناسب از جمله عوامل تاثیر گذار بر احساس امنیت زنان در هنگام حضور در فضاهای شهری می باشد.

فضای شهری، احساس امنیت، حضور و فعالیت زنان، شاخص های طراحی محیطی