اثر مصرف مقدار و دفعات نفت سفید بر علمکرد و اجزای عملکرد زیره سبز

زیره سبز به عنوان یک گیاه دارویی با ارزش، به دلیل رشد آهسته در اوایل دوره رشد قدرت رقابتی ضعیفی در مقابل با علف های هرز دارد و در صورتی که علف های هرز آن کنترل نشود به شدت از عملکرد آن کاسته می شود. استفاده از نفت سفید به دلیل مقاومت خانواده چتریان به آن در کنترل علف های هرز این گیاه به صورت گسترده ای در مزارع زیره کشت این گیاه استفاده می شود. به منظور بررسی اثر محلول پاشی نفت بر عملکرد، اجزای عملکرد و کنترل علف های هرز مزارع زیره سبز آزمایشی به صورت فاکتوریل در مزرعه ی شخصی در روستای افچنگ واقع در 25 کیلومتری شهرستان سبزوار در سال زراعی 1390-91 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی دفعات مصرف در سه سطح (عدم مصرف، یک بار و دوبار) و مقدار مصرف در چهار سطح (0، 300، 600، 900) لیتر در هکتار بود. جهت ارزیابی روش کنترل یک کرت در هر تکرار به صورت وجین کامل و کرتی دیگر را به عنوان شاهد مورد نظر قرار گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش که در شرایط عدم کنترل اجزای عملکرد زیره سبز به شدن کاهش پیدا کرد و تعداد چتر در بوته واکنش شدیدی به رقابت علف های هرز نشان داد. دوبار محلول پاشی با نفت سفید سبب افزایش 8/80 درصدی تعداد دانه در چتر، 23/82 درصدی چتر در بوته و 52/86 درصدی عملکرد اقتصادی در مقایسه با عدم کنترل علف های هرز شد. اگر چه دوبار مصرف نفت سفید کنترل کاملی از علف ها ی هرز انجام داد اما یک بار مصرف نفت سفید نیز کنترل مطلوبی ازعلف های هرز انجام داد. با افزایش دز مصرفی نفت سفید، عملکرد اقتصادی به صورت خطی افزایش یافت. برازش معادله دز- پاسخ نشان داد که مصرف 350 لیتر در هکتار سبب کنترل 50 درصدی علف های هرز شد با افزایش مقدار مصرف نفت سفید وزن خشک علف ه ای هرز کاهش پیدا کرد و کمترین وزن خشک علف هرز با مصرف 1200 لیتر درهکتار نفت سفید به دست آمد که اختلاف آماری معنی داری با مصرف 900 لیتر در هکتار نداشت. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که یک بار محصلول پاشی به مقدار 900 لیتر در هکتار کنترل قابل قبولی از علف های هرز انجام داد.

کلیدواژه ها:

زیره سبز ، رقابت ، نفت سفید ، محلول پاشی