احسان قربان نیا - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، گروه زراعت، قائمشهر، ایران
سلمان دستان - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت، تهران، ایران
حمیدرضا مبصر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، گروه زراعت، قائمشهر، ایران
عباس قنبری مالیدره - دانشگاه آزاد اسلامی واحد جویبار، گروه کشاورزی، جوبیار، ایران

این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی واقع در شهرستان ساری در سال 1390 اجرا شد. سطوح نیتروژن در مرحله خوشه دهی شامل 0، 23 و 46 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و مقادیر 0، 35، 70 و 105 کیلوگرم فسفر خالص در هکتار به عنوان تیمار بودند. نتایج نشان داد با مصرف نیتروژن در مرحله خوشه دهی، ارتفاع گیاه و طول خوشه معادل 6/6 و 6% افزایش یافتند. بلندترین خوشه و برگ پرچم تحت مقدار 23 کیلوگرم نیتروژن م شاهده شد. با مصرف نیتروژن در مرحله خوشه دهی حرکت خمش معادل 11/2% کاهش یافت که کمترین حرکت خمش برای 46 کیلوگرم نیتروژن مشاهده شد. با افزایش مصرف فسفر ارتفاع گیاه، طول ساقه، طول برگ پرچم و حرکت خمش به ترتیب معادل 11/53، 10/6، 12 و 11/5% روند کاهشی داشتند. بیشترین تعداد پنجه پنجه بارور برای 23 و 46 کیلوگرم نیتروژن به دست آمد که در یک سطح آماری قرار گرفتند. حداکثر عملکرد دانه معادل 590/1 گرم برای 46 کیلوگرم نیتروژن تولید شد. بنابراین مصرف 46 کیلوگرم نیتروژن و 105 کیلوگرم فسفر به علت افزایش عملکرد دانه و کاهش صفات وابسته به ورس و حرکت خمش به عنوان تیمار مناسب بودند.

برنج، حرکت خمش، عملکرد دانه، فسفر، نیتروژن