حسین ایرانی - بخش تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

توزیع جغرافیایی عوامل بیماری زا مانند قارچ Sclerotinia sclerotium در حال تغییر سریع در پاسخ به عوامل بسیاری، از جمله تغییرات آب و هوایی است. در این پژوهش جدایه های بیمارگر این قارچ از روی کلزا ( با علایم پوسیدگی ساقه) از استانهای گرگان و مازندران جمع آوری گردید. در این پژوهش پس از جداسازی و خالص سازی، جهت مطالعه واکنش های ناسازگاری میسلیومی 20 جدایه قارچ S. sclerotiorum متعلق به استان های گرگان و مازندران به صورت تصادفی انتخاب و در 5 تکرار با استفاده از دو روش مطالعه ماکرو و میکروسکوپی در آزمایشگاه انجام گرفت. ابتدا محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار PDA حاوی 175 میکرولیتر در لیتر از رنگ قرمز خوراکی مک کورمیک تهیه شد. در مطالعه ماکروسکوپی در هر پتردیش سه جدایه مختلف قارچ به صورت متساوی الاضلاع در محیط غذایی کشت شد و در مطالعه میکروسکوپی پس از آغشته نمودن لام های میکروسکوپی شیشه ای 75x25 میلی متری لایه نازک از همین محیط کشت دو جدایه مختلف در فاصله 1/5 سانتی متر از همدیگر کشت شدند. در این بررسی واکنش های تاسازگاری به صورت 1- ظهور نوار قرمز در ناحیه واکنش و حد فاصل دو جدایه ناسازگار 2- ظهور یک نوار نازک و یکنواخت از میسلیوم های هوایی در ناحیه واکنش و در حد فاصل دو جدایه ناسازگار 3- ظهوریک نوار پهن و یکنواخت از میسلیوم های هوایی در حد فاصل دو جدایه ناسازگار 4- ظهور یک فضای عاری از میسلیوم در ناحیه واکنش و در حد فاصل دو جدایه ناسازگار ظاهر شدند. در بررسی میکروسکو.پی واکنش ناسازگاری به صورت زوال هیف در نقطهتماس بین دو جدایه مختلف مشاهده شد. همچنین پدیده آناستوموزیس در بین تعدادی از جدایه های سازگار به صورت ترکیبمستقیم مشاهده شد. نتایج حاصل نشان داد که سطح بالایی از ناسازگاری میسلیومی در بین جدایه های شمال کشور وجود دارد.این سطح وسیع از ناسازگاری میسلیومی نشان دهنده وجود تغییرات وسیع در داخل جمعیت این گونه است.

؛S. Sclerotiorum، آناستوموز ، واکنش ناسازگاری میسلیومی