تاثیر جو روانی–اجتماعی مدرسه و آموزش مهارت های زندگی بر بروز یا پیشگیری از آسیب های روانی–اجتماعی دانش آموزان
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: اولین همایش بین المللی افق های تازه در روانشناسی یادگیری و آموزش و پرورش از دید معلم
- کد COI اختصاصی: NHLECONF01_1586
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 24
نویسندگان
دانش آموخته ی کارشناسی آموزش ابتدایی ، دانشگاه آزاد اسلامی نیکشهر
چکیده
جو مدرسه به مجموعه ادراکات دانش آموزان از روابط حاکم بر مدرسه، شیوه مدیریت، کیفیت تعاملات معلم–دانش آموز و روابط همسالان اطلاق می شود و می تواند به عنوان یک عامل محافظت کننده یا خطر آفرین برای سلامت روان تلقی شود. محیطی که در آن امنیت روانی، احترام متقابل، احساس تعلق، عدالت آموزشی و فرصت مشارکت فراهم باشد، زمینه بروز هیجانات مثبت، انگیزش تحصیلی، عزت نفس و سازگاری اجتماعی را تقویت کرده و احتمال شکل گیری رفتارهای پرخطر، پرخاشگری، بزهکاری و افت تحصیلی را کاهش می دهد. در مقابل، جو سرد، استرس زا، مبتنی بر تنبیه، تبعیض، تمسخر و طرد اجتماعی، با افزایش احساس تنهایی، اضطراب، افسردگی، خشم پنهان و تعارض با همسالان، می تواند زمینه ساز بروز انواع آسیب های روانی–اجتماعی در دانش آموزان باشد. از سوی دیگر، آموزش مهارت های زندگی در مدرسه به عنوان مداخله ای پیشگیرانه، نقش مکمل و تقویت کننده جو روانی–اجتماعی مثبت را بر عهده دارد. مهارت هایی مانند خودآگاهی، تنظیم هیجان، همدلی، مهارت ارتباطی، جرات مندی، حل مسئله، تصمیم گیری و مقابله با استرس، توان دانش آموزان را در برخورد سالم با تعارضات بین فردی، فشار گروه همسالان، ناکامی های تحصیلی و تغییرات رشدی افزایش می دهد و آنان را در برابر گرایش به مصرف مواد، خشونت، فرار از مدرسه و سایر رفتارهای مسئله ساز مقاوم تر می سازد. در چارچوب رویکرد «مدرسه ارتقادهنده سلامت»، ترکیب جو حمایتی مدرسه با آموزش ساختارمند مهارت های زندگی، نوعی سپر روانی–اجتماعی ایجاد می کند که هم بر کاهش نشانه های منفی مانند اضطراب، افسردگی و رفتارهای ضداجتماعی اثر می گذارد و هم شاخص های مثبت سلامت روان نظیر تاب آوری، امید، خودکارآمدی و احساس کنترل بر زندگی را ارتقا می دهد. مسئله اصلی این پژوهش بررسی این است که تا چه اندازه کیفیت جو روانی–اجتماعی مدرسه و میزان توجه به آموزش مهارت های زندگی می توانند بروز آسیب های روانی–اجتماعی را در دانش آموزان پیش بینی یا از آن پیشگیری کنند. بر این اساس، فرض می شود مدارسی که در آن ها روابط گرم، حمایت عاطفی معلمان، مشارکت دانش آموزان در تصمیم گیری ها، مدیریت تعارض سازنده و برنامه های منظم مهارت آموزی برقرار است، پایین ترین میزان مشکلات رفتاری، تعارض همسالان، افت تحصیلی و نشانه های اختلالات هیجانی را گزارش می کنند. در این دیدگاه، کلاس درس فقط محل انتقال محتوا نیست، بلکه بستر اصلی تجربه احساس امنیت، احترام، شنیده شدن و تمرین مهارت های بین فردی است؛ به گونه ای که هر تعامل روزمره، فرصتی برای یادگیری عملی مهارت های زندگی و در نتیجه کاهش آسیب پذیری روانی–اجتماعی محسوب می شود. انتظار می رود نتایج پژوهش، ضرورت سیاست گذاری در جهت بهبود جو مدرسه، توانمندسازی معلمان در ایجاد روابط حامیانه و تلفیق آموزش مهارت های زندگی در برنامه درسی رسمی و فوق برنامه را نشان دهد و بر نقش مدرسه به عنوان محیطی پیشگیرانه و ارتقادهنده سلامت روان در کنار کارکرد آموزشی سنتی تاکید کند.کلیدواژه ها
دانش آموزان ، مدرسه ، معلم ، مهارت های زندگیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.