لزوم تربیت اعتقادی کودک در فقه با تحلیل روان شناسی شناخت گرا

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات فقهی، دوره: 8، شماره: 14
  • کد COI اختصاصی: JR_JSMIU-8-14_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 22
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجتبی الهی خراسانی

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد؛ استادیار مرکز تخصصی آخوند خراسانی(وابسته به دانشگاه باقرالعلوم/

ملیحه ارزگانی

گروه تفسیر و علوم قرآن ،مدرسه عالی فقه و قرآن ،مجتمع آموزش عالی خواهران ، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، افغانستان.

چکیده

تربیت اعتقادی کودک، یکی از بنیادین ترین ابعاد تربیت دینی است که در فرآیند آن، کودک تحت آموزش اعتقادات و شکل­دهی به باورهای اعتقادی دینی خاص قرار می­گیرد؛ بنابراین باید به آن ملتزم بوده و گرایش­هایی مبتنی بر آن­ها در وجود کودک شکل بگیرد. در فقه، وظیفه والدین و اولیای شرعی در قبال تربیت دینی و اعتقادی کودک مورد تاکید قرار گرفته است. روان شناسی شناخت گرا با تمرکز بر سازوکارهای ذهنی فهم، ادراک و پردازش اطلاعات در دوران کودکی، به خوبی نشان داده که ذهن کودک در هر دوره، ظرفیت خاصی برای درک مفاهیم انتزاعی از جمله مفاهیم اعتقادی دارد. عدم توجه به این ویژگی ها می تواند منجر به آموزش های نادرست یا ناکارآمد، و حتی شکل گیری مقاومت ها و تعارض های شناختی در کودک شود. در این پژوهش سعی شده است به این سوال پاسخ داده شود که چه مناسبتی بین تربیت اعتقادی کودک در فقه و تنظیم شناخت های او در روان شناسی شناخت گرا وجود دارد؟ از این رو، پژوهش با هدف تبیین لزوم تربیت اعتقادی کودک در روان شناسی شناخت گرا، نخست وجوب تربیت اعتقادی کودک را در فقه اسلامی ثابت می­کند و سپس با بررسی منابع روان شناسی شناخت­گرا و به روش توصیفی – تحلیلی، تربیت اعتقادی کودک را مورد بررسی قرار می­دهد. روان شناسی شناخت­گرا با توجه به تمرکز بر شناخت­ها و اطلاعات ذهنی در تربیت اعتقادی کودک به فرهنگ و سازه­های اجتماعی محیط زندگی کودک در سنین مختلف کودکی توجه کرده است و با روش های مستقیم و غیرمستقیم مانند الگودهی رفتار، گفتگوی اعتقادی متناسب با سن و فهم کودک، فضاسازی تربیتی محیط خانواده و مدرسه و ... این نوع تربیت را بر مربی کودک لازم می­داند

کلیدواژه ها

تربیت اعتقادی, روان شناسی شناخت گرا, روان شناسی, تربیت فقهی, تربیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.