اقتصاد سیاسی جنگ و صلح در غرب آسیا
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه سیاست پژوهی غرب آسیا، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JWAPR-1-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 20
نویسندگان
استاد گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
از منظر اقتصاد سیاسی، جنگ و صلح در خاورمیانه با ایدهها و منافع افراد و گروههای دخیل پیوند و ارتباط دارد. حاکم بودن وضعیت جنگ و منازعه پایدار در این منطقه با اشغال سرزمین فلسطین توسط یهودیان با حمایت دنیای غرب و تداوم توسعهطلبی ارضی رژیم صهیونیستی همراه با سرکوب و کشتار و تحمیل جنگ بر فلسطینیها، در کنار تهاجم نظامی آمریکا به عراق و افغانستان، یک حس تهدید و تحقیر دائمی در دنیای عرب و اسلام ایجاد کرده و واکنشهای زیادی را برانگیخته است. این فضای جنگ و تنش و منازعه، برقراری صلح و ثبات و دموکراسی و توسعه و حل مسائل مربوط به فقر و بیکاری و سرخوردگی و تحقیر در جوامع خاورمیانه را ناممکن ساخته و افراد و گروهها و بخشهایی از این جوامع را به حاشیه رانده و علیه غرب برانگیخته است. استدلال اصلی مقاله حاضر این است که مدرنیته و سرمایهداری سازمانیافته براساس عقل ابزاری و روابط بازاری در بستر زمینه تاریخی خصومت و دشمنی میان دنیای اسلام و غرب، برای سلطه بر دیگری تاریخی خود یعنی مسلمانان و افزایش سود کمپانیهای اسلحه سازی و رشد و رونق اقتصادی در غرب، به جنگ دامن زده و مانع برقراری صلح در منطقه می شوند. در طرف مقابل نیز، به حاشیهرانده و تحقیر شدهها و قربانیان به بنیادگرایی و سلفیگری متوسل میشوند و با رویکردی احساسی و افراطی به خشونت و رویارویی نظامی علیه غرب اقدام نموده و غرب ستیز میشوند که برای آنها حاصلی جز تشدید فقر و عقب ماندگی ندارد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که؛ علت اصلی را باید در سیاستها و اقدامات توسعه طلبانه یک طرف جست و واکنش قربانیان تنها معلول این سیاستها است. با این حال، واکنش فلسطینیها و شیعیان لبنان، از جمله حماس و جهاد اسلامی و حزبالله، فراتر از سلفیگری و بنیادگرایی است و آنها به ناگزیر به خشونت و اسحله برای دفع تجاوز و اشغال و تهاجم دائمی صهیونیستها، که بر آنها تحمیل شده است، متوسل شدهاند. در کل، در دو سوی دنیای اسلام و غرب، افراد و گروههایی که نماینده اکثریت جوامع خود هم نیستند، با ایدهها و منافع خاصی، واقعی یا متصوره، طرفدار خشونت و جنگ هستند و مانع برقراری صلح، دموکراسی و توسعه در خاورمیانه میشوند.کلیدواژه ها
کلیدواژه ها:خاورمیانه, مدرنیته, سرمایه داری, بنیادگرایی, جنگ, صلحاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.