تجربه زیسته مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم

اختلال طیف اوتیسم (ASD) یکی از پیچیده ترین اختلالات رشدی عصبی است که نه تنها زندگی کودک، بلکه ساختار هیجانی، اجتماعی و روانی خانواده، به ویژه مادر را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. مادران دارای فرزند مبتلا به اوتیسم اغلب با چالش هایی چون احساس ناتوانی، انزوای اجتماعی، خستگی عاطفی و بار روانی سنگین مواجه اند و در عین حال، نقش محوری در مراقبت، توان بخشی و حمایت عاطفی از کودک خود دارند. این پژوهش با هدف شناخت و تبیین تجربه زیسته مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم انجام شد. روش تحقیق، پدیدارشناسی تفسیری (Interpretative Phenomenological Analysis) بود که به بررسی عمیق ادراک، معنا و تجربه مادران از زندگی روزمره با کودک مبتلا به اوتیسم می پردازد. شرکت کنندگان شامل تعدادی از مادران کودکان دارای تشخیص بالینی ASD بودند که به صورت هدفمند و داوطلبانه انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با رویکرد کولایزی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که تجربه مادران در سه مضمون اصلی قابل تبیین است: 1. فرسودگی عاطفی و اجتماعی ناشی از مراقبت مستمر، 2. سازگاری روانی و بازسازی معنای زندگی، و 3. تجربه رشد در دل رنج و پذیرش کودک به عنوان بخشی از هویت خانوادگی. نتایج این مطالعه بیانگر آن است که اگرچه زندگی با کودک اوتیستیک با فشارهای عاطفی و اجتماعی همراه است، اما فرایند معنا سازی، حمایت خانوادگی و پذیرش تدریجی می تواند منجر به رشد روانی و شکل گیری هویت مادری مقاوم گردد. این پژوهش با روشن ساختن ابعاد پنهان تجربه زیسته مادران، می تواند مبنایی برای برنامه ریزی های روان شناختی، آموزشی و اجتماعی در حمایت از خانواده های دارای کودک اوتیستیک فراهم سازد.

کلیدواژه ها:

پدیدارشناسی ، مادران کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم ، تجربه زیسته