حق سکوت در نظام عدالت کیفری: ایران از نظریه تا عمل
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: هفتمین کنفرانس بین المللی و هشتمین کنفرانس ملی حقوق و علوم سیاسی
- کد COI اختصاصی: ISCV08_210
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 46
نویسندگان
استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی واحد نیشابور دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
چکیده
پژوهش حاضر با موضوع حق سکوت متهم در نظام عدالت کیفری ایران وضعیت این حق را به عنوان رکن اساسی دادرسی عادلانه بررسی می کند و آن را در تقاطع گفتمان فقهی حقوقی استناد به قاعده نفی عسر و حرج و ادله حرمت اعتراف اکراهی حقوق بشری ماده ۱۴ میثاق حقوق مدنی و سیاسی و سیاست جنایی تعادل بین حقوق متهم و ضرورت کشف حقیقت قرار می دهد. ضرورت پژوهش از آنجا ناشی می شود که علی رغم پذیرش نظری اصل حق سکوت در ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری رویه قضایی و سازوکارهای اجرایی آن به طور سیستماتیک نقض می شوند؛ به گونه ای که در بسیاری از پرونده های اقتصادی سکوت متهم به عنوان قرینه مجرمیت تلقی شده و تنها شمار محدودی از بازجویی ها ضبط تصویری می شوند. همچنین تفسیر ماده ۱۹۰ درباره حق دسترسی فوری به وکیل و رویکرد دوگانه دادگاه ها در جرائم مختلف، چالش های ساختاری و آسیب شناسی نظام قضایی را آشکار می سازد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به نتایج مهمی دست یافته است که شامل نقد رویه موجود، تفسیر گسترده از ضرورت های تحقیقاتی و نادیده گرفتن اصل تناسب در اعمال محدودیت ها و ارائه پیشنهادات تحولی در سه سطح اصلاحات تقنینی، الحاق تبصره به ماده ۱۹۷ برای ممنوعیت استنتاج مجرمیت از سکوت و الزام ضبط تمام مراحل تحقیقات مقدماتی، تحول نهادی ایجاد واحد نظارت بر تحقیقات در دادسراها و طراحی سامانه هوشمند نظارت بر حقوق متهم و آموزش تخصصی برگزاری دوره های شبیه سازی بازجویی برای ضابطان و کارگاه های تحلیل پرونده های ابطالی برای قضات است. یافته های پژوهش نشان می دهد که حق سکوت در ایران بیشتر یک حق نظری است تا عملیاتی و تحقق واقعی آن نیازمند بازنگری جامع در سه سطح تقنین، اجرا و تفسیر قضایی است.کلیدواژه ها
دادرسی سکوت متهم, اصل برائت, منع خوداتهامی, دادرسی عادلانه, آیین دادرسی کیفریمقالات مرتبط جدید
- بررسی تطبیقی محدودیتهای حقوق متهم در نظام قضایی ایران و انگلیس
- تحلیل نقش مردم در استقرار عدالت اجتماعی با استناد به آیه لیقوم الناس بالقسط» در اندیشه امام خمینی و مقام معظم رهبری
- ماهیت و آثار قرارداد پیش فروش ساختمان با رویکرد قضائی
- واکاوی چالشهای مهریه در اجرای احکام مدنی
- تحلیل تاثیر تحریمهای یک جانبه ایالات متحده آمریکا بر چالشهای اصل عدم مداخله در حقوق بین الملل
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.