آزادی و تعهد اجتماعی در آیینه شعر معاصر عربی و فارسی: نگاهی تطبیقی به جهان شاعرانه قاسم حداد و احمد شاملو

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های ادبیات تطبیقی، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_CLRJ-13-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 42
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا کوچری

دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، مهاباد، ایران. (نویسنده مسئول)

شهناز علی پور

دانش آموخته کارشناسی زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه خوارزمی کرج، کرج، ایران.

چکیده

چکیدهشعر معاصر همواره بازتابی از تحولات اجتماعی و سیاسی بوده است و در این میان، قاسم حداد و احمد شاملو، به عنوان دو شاعر متعهد، نقش بسزایی در ادبیات عربی و فارسی ایفا کرده اند. این پژوهش با رویکردی تطبیقی و در چارچوب مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، مفاهیم آزادی، تعهد اجتماعی و عدالت را در آثار این دو شاعر بررسی می کند. حداد، با زبانی استعاری و ساختارشکنانه، تجربه های تلخ سرکوب و مقاومت را به تصویر می کشد. در حالی که شاملو، با استفاده از زبانی صریح و آهنگین، ظلم و استبداد را به چالش می کشد و به دفاع از حقوق انسانی می پردازد، در این پژوهش، ابتدا زمینه های اجتماعی و تاریخی شعر هر دو شاعر بررسی شده و سپس شیوه استفاده از نمادها، استعاره ها و فرم های نوین شعری در بیان تعهد اجتماعی و آزادی خواهی تحلیل می شود. همچنین، میزان تاثیرگذاری آن ها بر شاعران معاصر عربی زبان و فارسی و جایگاه جهانی شان در ادبیات مقاومت مورد بررسی قرار می گیرد. یافته ها نشان می دهد که هر دو شاعر، با وجود تفاوت های سبکی، توانسته اند تعهد اجتماعی را در قالبی نوآورانه بازآفرینی کرده و ادبیات را به ابزاری موثر برای بیدارسازی، مبارزه و آگاهی بخشی تبدیل کنند. آثار آن ها همچنان الهام بخش جریان های شعری منتقد و آزادی خواه در سطح منطقه ای و فرامنطقه ای است.کلیدواژه ها: ادبیات تطبیقی، آزادی، تعهد اجتماعی، قاسم حداد، احمد شاملو.

کلیدواژه ها

ادبیات تطبیقی, آزادی, تعهد اجتماعی, قاسم حداد, احمد شاملو

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.