تحلیل رمان «شوهر آهو خانم بر اساس الگوهای جامعه شناختی کودکی

کودکی مفهومی یگانه نیست؛ بلکه همچون رودی در بستر فرهنگ جاری است و هر جامعه ای تعریفی خاص از آن ارائه میدهد. حتی در یک جامعه،واحد تجربه ی کودکی میتواند متفاوت باشد برای شناخت این مفهوم،پیچیده میتوان به دسته بندیهای گوناگونی که در حوزه های مختلف علمی وجود دارد مراجعه کرد در این پژوهش تلاش میکنیم با رویکردی جامعه شناختی و با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوای کیفی استقرایی سیمای کودکی را در رمان شوهر آهو «خانم» اثر علی محمد افغانی بررسی نماییم. در این راستا ضمن توجه به الگوهای جامعه شناختی شناخته شده،کودکی الگوهای فرهنگی جامعه ی ایران در دوره ی پهلوی را نیز در متن داستان شناسایی خواهیم.کرد مطابق الگوهای جامعه شناختی رایج میتوان کودکانی تحت سلطه کودکان کار کودکان طرد شده و کودکان معصوم را در رمان یافت علاوه بر این با توجه به بافت اجتماعی و سبک نگارش افغانی، الگوهای دیگری همچون کودک همسر کودکانی که قربانی فقر میشوند و کودکانی که شاهد خشونت خانگی هستند را نیز میتوان در این رمان مشاهده کرد با اینکه مضمون رمان شوهر آهو خانم پدیده ی چند همسری است اما افغانی تصویری دقیق از کودکان در این رمان به نمایش گذاشته است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که رمان شوهر آهو خانم نه تنها به عنوان اثری ادبی، بلکه به مثابه سندی جامعه شناختی درک عمیقی از تجربیات گوناگون کودکی در جامعه ی ایران دوره ی پهلوی ارائه میدهد. این بررسی نشان میدهد که چگونه بستر اجتماعی و فرهنگی یک دوره بر تصور و بازنمایی مفهوم کودکی در آثار ادبی تاثیر میگذارد.

کلیدواژه ها:

مفهوم کودکی ، الگوهای جامعه شناختی ، شوهر آهو خانم ، مطالعات کودکی